W dniu 10 marca 2017 r. Poseł Małgorzata Zwiercan wystosowała interpelację do Ministra Finansów Pana Mateusza Morawieckiego w sprawie ujawnienia danych osobowych przypadkowym osobom przez II Urząd Skarbowy w Gdyni.
Szanowny Panie Ministrze!
Ostatnio otrzymałam do mojego biura poselskiego w Gdyni korespondencję z II Urzędu Skarbowego w Gdyni.
Było to zawiadomienie nr 2209-SE.711.851729.2017.ZE3 Cz. Nr 851729 z dnia 04.03.2017 r. W piśmie podano informację, że na podstawie art. 88 §1 ustawy z dnia 17 czerwca 1966 r. o postepowaniu egzekucyjnym w administracji, zwanej dalej „ustawą” wzywa się ww. dłużnika, aby należnej od niego kwoty z tytułu wierzytelności pieniężnych istniejących w dniu zajęcia oraz tych, które powstaną po dokonaniu zajęcia bez zgody organu egzekucyjnego nie uiszczał zobowiązanemu.
W piśmie ujawniono dane osobowe dłużnika i wszystkie jego wierzytelności.
Tymczasem wskazana w piśmie osoba nigdy nie była pracownikiem mojego biura poselskiego i nigdy nie otrzymywała ode mnie jako pracodawcy żadnego wynagrodzenia.
Takie działanie urzędu skarbowego uważam za skandaliczne. W Polsce istnieje ochrona danych osobowych, która zabrania ujawniania czyichś danych przypadkowym osobom przez podległy ministrowi urząd. Rozsyłanie tego typu informacji do przypadkowych biur czy instytucji stanowi niewątpliwie naruszenie ustawy o ochronie danych osobowych.
W związku z powyższym chciałam prosić o odpowiedź na pytania:
- Jakie konsekwencje zamierza wyciągnąć Minister Finansów wobec Naczelnika II Urzędu Skarbowego w Gdyni?
- W jaki sposób Ministerstwo Finansów zamierza w przyszłości zapobiec tego typu zdarzeniom?
Z poważaniem
Poseł Małgorzata Zwiercan
W dniu 11 kwietnia 2017 roku Poseł Małgorzata Zwiercan otrzymała odpowiedź na swoją interpelację w sprawie ujawnienia danych osobowych przez Naczelnika II Urzędu Skarbowego w Gdyni.
W trybie przepisów ustawy z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (Dz.U. z 2016 r. poz. 599, z późn. zm.), zwana dalej „ustawą”, co do zasadny dochodzone są należności publicznoprawne określone w art. 2 tej ustawy. Ustawa wyposażyła administracyjne organy egzekucyjne w instrumenty umożliwiające stosowanie środków przymusu służące doprowadzeniu do wykonania przez zobowiązanych obowiązków. Stosownie do art. 7 § 1 organ egzekucyjny stosuje środki egzekucyjne przewidziane w ustawie. Środki egzekucyjne zostały wymienione w art. 1a pkt 12 ustawy (m. in. egzekucja z pieniędzy, wynagrodzenia za pracę, z innych wierzytelności pieniężnych).
Naczelnik II Urzędu Skarbowego w Gdyni stosując egzekucję z innych wierzytelności pieniężnych działał na podstawie przepisów art. 89 i następnych ustawy. Zgodnie z art. 89 § 1 ustawy organ egzekucyjny dokonuje zajęcia wierzytelności pieniężnej innej, niż określona w art. 72-85, przez przesłanie do dłużnika zobowiązanego zawiadomienia o zajęciu wierzytelności pieniężnej zobowiązanego i jednocześnie wzywa dłużnika zajętej wierzytelności, aby należnej od niego kwoty do wysokości egzekwowanej należności wraz z odsetkami z tytułu niezapłacenia należności w terminie i kosztami egzekucyjnymi bez zgody organu egzekucyjnego nie uiszczał zobowiązanemu, lecz należną kwotę przekazał organowi egzekucyjnemu na pokrycie należności. Jednocześnie z przesłaniem zawiadomienia organ egzekucyjny wzywa dłużnika zajętej wierzytelności, aby w terminie 7 dni od dnia doręczenia zawiadomienia złożył oświadczenie dotyczące tego, czy uznaje zajętą wierzytelność zobowiązanego, przekaże organowi egzekucyjnemu z zajętej wierzytelności kwoty na pokrycie należności lub z jakiego powodu odmawia tego przekazania i w jakim sądzie lub przed jakim organem toczy się albo toczyła się sprawa o zajętą wierzytelność. Ponadto organ egzekucyjny zawiadamia zobowiązanego, że nie 2 wolno mu zajętej kwoty odebrać ani też rozporządzać nią lub ustanowionym dla niej zabezpieczeniem oraz doręcza zobowiązanemu odpis tytułu wykonawczego, o ile nie został wcześniej doręczony.
Podkreślić należy, że zgodnie z art. 67 § 1 ustawy podstawę zastosowania środków egzekucyjnych, stanowi zawiadomienie o zajęciu prawa majątkowego zobowiązanego u dłużnika zajętej wierzytelności sporządzone według wzoru określonego w drodze rozporządzenia przez ministra właściwego do spraw finansów publicznych. Stosownie do art. 67 § 2 zawiadomienie o zajęciu prawa majątkowego zobowiązanego u dłużnika zajętej wierzytelności zawiera oznaczenie zobowiązanego, wierzyciela i organu egzekucyjnego, oznaczenie dłużnika zajętej wierzytelności, określenie stosowanego środka egzekucyjnego, a także dane dotyczące egzekwowanej należności tj. numer tytułu wykonawczego stanowiącego podstawę do zajęcia, kwotę należności, okres, za który należność została ustalona lub określona, termin płatności należności, rodzaj i stopę odsetek z tytułu niezapłacenia należności w terminie oraz kwotę odsetek naliczonych do dnia wystawienia zawiadomienia, kwotę należnych kosztów egzekucyjnych. Ponadto zawiadomienie zawiera wezwanie dłużnika zajętej wierzytelności do realizacji zajęcia lub powiadomienia organu egzekucyjnego o przeszkodzie w realizacji zajęcia, pouczenie zobowiązanego i dłużnika zajętej wierzytelności o skutkach zajęcia, datę wystawienia zawiadomienia, podpis z podaniem imienia, nazwiska i stanowiska służbowego podpisującego oraz odcisk pieczęci organu egzekucyjnego.
Wzory zawiadomień o zajęciu i protokołów stosowanych w egzekucji administracyjnej należności pieniężnych zostały określone w rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 22 sierpnia 2016 r. w sprawie wzorów dokumentów stosowanych w egzekucji należności pieniężnych (Dz. U. poz. 1339). W załączniku nr 5 do tego rozporządzenia został określony wzór zawiadomienia o zajęciu innej wierzytelności pieniężnej. Minister Finansów, określając wzory zawiadomień o zajęciu, uwzględnił w tych wzorach ustawowe elementy wymienione w powołanym wyżej art. 67 § 2. Ponadto dodać należy, że w celu zapobieżenia pomyłkom związanym z identyfikacją zobowiązanych i skierowaniem egzekucji do majątku podmiotu, który nie jest zobowiązanym, konieczne jest wskazywanie w zawiadomieniach o zajęciu danych umożliwiających bezsprzeczną identyfikację zobowiązanego. Skuteczne bowiem przeprowadzenie egzekucji administracyjnej oznacza przymusowe odebranie zobowiązanemu konstytucyjnie chronionej własności i innych praw majątkowych (np. wierzytelności pieniężnej, ruchomości bądź nieruchomości). Naczelnik II Urzędu Skarbowego w Gdyni zatem, stosując środek egzekucyjny polegający na zajęciu wierzytelności pieniężnej, obowiązany był do stosowania zawiadomienia o zajęciu sporządzonego według ustalonego wzoru i wskazania w tym zawiadomieniu m. in. danych dotyczących zobowiązanego jak i jego wierzytelności.
Jednocześnie uprzejmie zauważam, że w celu przymusowego doprowadzenia do wykonania przez zobowiązanych obowiązków administracyjny organ egzekucyjny obowiązany jest do wszczęcia i prowadzenia postępowania egzekucyjnego. W związku z czym ma obowiązek poszukiwania majątku zobowiązanego celem skierowania do niego egzekucji. W tym 3 celu może żądać od uczestników postępowania informacji i wyjaśnień, jak również zwracać się o udzielenie informacji do organów administracji publicznej oraz jednostek organizacyjnych im podległych lub podporządkowanych, a także innych podmiotów, na podstawie art. 36 § 1 ustawy. Stosownie natomiast do art. 71 § 1 jeżeli egzekucja administracyjna należności pieniężnych staje się bezskuteczna, organ egzekucyjny lub wierzyciel może zwrócić się do sądu o nakazanie zobowiązanemu wyjawienia majątku, zgodnie z przepisami Kodeksu postępowania cywilnego. Ponadto poszukując majątku wykorzystuje własną bazę danych, a także może korzystać z informacji ogólnie dostępnych np. min. na stronach internetowych, w tym na portalach społecznościowych.
Ponadto wyjaśniam, iż przepis art. 23 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. o ochronie danych osobowych (Dz. U. z 2016 r. poz. 922) dopuszcza przetwarzanie danych osobowych, gdy jest to niezbędne dla zrealizowania uprawnienia lub spełnienia obowiązku wynikającego z przepisu prawa. Przepisami prawa, które wypełniają powyższą przesłankę i decydują o legalnym przetwarzaniu danych osobowych przez Naczelnika II Urzędu Skarbowego w Gdyni są powołane przepisy art. 89 i 67 ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji oraz rozporządzenia Ministra Finansów w sprawie wzorów dokumentów stosowanych w egzekucji należności pieniężnych.
W świetle powyższego stwierdzić należy, że działania Naczelnika II Urzędu Skarbowego w Gdyni, jako administracyjnego organu egzekucyjnego, ukierunkowane na przymusowe doprowadzenie do wykonania przez zobowiązanego obowiązku zapłaty należności pieniężnej zostały dokonane na podstawie i w granicach prawa.