W dniu 21 kwietnia Poseł Małgorzata Zwiercan wystosowała interpelację do Ministra Infrastruktury i Budownictwa Andrzeja Adamczyka w sprawie usług świadczonych przez Pocztę Polską małym gminom.
Szanowny Panie Ministrze!
Ostatnio otrzymałam list od wójta gminy Brudzew, który przedstawia olbrzymie koszty – około 60.000.00 złotych rocznie, które gmina przeznacza na realizację usługi pocztowej. W analogicznej sytuacji do Gminy Brudzew są inne jednostki samorządu terytorialnego.
Koszt obsługi pocztowej w małych gminach jest nieproporcjonalnie wysoki do budżetu, jakim one dysponują.
W związku z powyższym proszę o odpowiedź na następujące pytanie:
- Czy – i jeżeli tak to kiedy – jest możliwe obniżenie dla małych gmin cen świadczeń usług pocztowych lub zaproponowanie im specjalnych upustów?
Z poważaniem
Poseł Małgorzata Zwiercan
W dniu 25 maja 2017 r. Poseł Małgorzata Zwiercan otrzymała odpowiedź w sprawie usług świadczonych przez Pocztę Polską S.A. małym gminom.
Ze względu na konieczność zapewnienia rentowności usług listowych został wprowadzony nowy cennik Poczty Polskiej S.A. obowiązujący od 1 lutego br. W całej Europie dochody z dostarczania tradycyjnych listów maleją z roku na rok. Natomiast Spółka jest zobowiązana do utrzymywania szerokiej sieci infrastruktury: placówek pocztowych, skrzynek na listy, a także zatrudniania odpowiedniej liczby pracowników, którzy zapewnią obsługę korespondencji pięć dni w tygodniu na terenie całego kraju. Dotychczasowe ceny usług pocztowych nie umożliwiały pokrycia ich kosztów. Zmiana cennika ma zapobiec stratom związanym z coraz niższym wolumenem przesyłek listowych i poprawić rentowność usługi powszechnej.
Warunki współpracy oferowane przez Pocztę Polska S.A. jednostkom samorządowym w Polsce są przygotowywane w oparciu o sformułowane przez te Jednostki zapotrzebowanie na usługi pocztowe, w tym sposób nadawania, przemieszczania i doręczania przesyłek, częstotliwość przyjmowania przesyłek oraz ich masę i wymiary. W przypadku usług pocztowych o charakterze powszechnym stosowany jest Regulamin świadczenia usług powszechnych oraz Cennik usług powszechnych w obrocie krajowym i zagranicznym, wprowadzone w życie w trybie odpowiednio art. 49 ust. 3 i art. 57 ustawy z dnia 23 listopada 2012 roku Prawo pocztowe (Dz. U. z 2016 r. poz. 1113, z późn. zm.), tj. po uprzednim przedłożeniu ich Prezesowi UKE, który może wnieść wobec nich sprzeciw. Prezes UKE nie wniósł sprzeciwu wobec obowiązującego Regulaminu świadczenia usług powszechnych oraz Cennika usług powszechnych w obrocie krajowym i zagranicznym.
W art. 12 Dyrektywy 97/67/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 15 grudnia 1997 r. w sprawie wspólnych zasad rozwoju rynku wewnętrznego usług pocztowych Wspólnoty oraz poprawy jakości usług zmienionej Dyrektywą 2008/6/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 20 lutego 2008 r. zmieniającą dyrektywę 97/67/WE w odniesieniu do pełnego urzeczywistnienia rynku wewnętrznego usług pocztowych Wspólnoty wskazano, iż Państwa członkowskie podejmują działania w celu zapewnienia, że taryfy dla każdej z usług należących do usług powszechnych są zgodne z odpowiednimi zasadami w tym m.in. ceny odzwierciedlają koszty i stanowią zachętę do efektywnego świadczenia usług powszechnych, a taryfy są przejrzyste i niedyskryminujące. W tym samym artykule wskazano również, że „w każdym przypadku, gdy operatorzy świadczący usługę powszechną stosują taryfy specjalne, na przykład na usługi dla podmiotów gospodarczych, podmiotów wysyłających przesyłki masowe lub firm zbierających pocztę od różnych użytkowników, będą stosować zasady przejrzystości i niedyskryminacji zarówno w odniesieniu do taryf, jak i do związanych z nimi warunków. Taryfy, wraz ze związanymi z nimi warunkami, stosuje się jednakowo zarówno między różnymi stronami trzecimi, jak i między nimi a operatorami świadczącymi usługę powszechną dostarczającymi równoważne usługi. Wszelkie takie taryfy zostaną także udostępnione użytkownikom, w szczególności osobom fizycznym oraz małym i średnim przedsiębiorstwom, które korzystają z usług pocztowych na podobnych warunkach”. W związku z powyższym Poczta Polska S.A. nie może zastosować odrębnych kryteriów dotyczących taryf specjalnych wyłącznie dla małych gmin.
Należy podkreślić, iż zgodnie z art. 53 ustawy Prawo pocztowe, Poczta Polska S.A. jako operator wyznaczony jest obowiązana ustalać opłaty za usługi powszechne w sposób przejrzysty i niedyskryminujący oraz odzwierciedlający koszty świadczenia tych usług. Natomiast stosownie do art. 54 ustawy Prawo pocztowe, Poczta Polska S.A. jako operator wyznaczony może stosować taryfy specjalne, niższe od obowiązujących za dany rodzaj lub sposób świadczenia usługi powszechnej, w stosunku do nadawców, którzy wykonują uzgodnione z operatorem czynności związane z przygotowaniem lub opracowaniem przesyłek pocztowych lub uzgodnią z nim dodatkowe warunki w zakresie sposobu świadczenia usługi oraz do nadawców nadających znaczną liczbę przesyłek w ustalonym z operatorem okresie, pod warunkiem, że operator przy ustalaniu taryf specjalnych:
- stosuje wobec nadawców jednolite i równe kryteria zarówno co do opłat za usługi powszechne, jak i warunków związanych z umową o świadczenie tych usług,
- uwzględnia poniesione koszty świadczenia usługi powszechnej.
Mając na uwadze wskazane przepisy, Poczta Polska S.A. jako operator wyznaczony, określiła w Regulaminie świadczenia usług powszechnych kryteria ustalania taryf specjalnych oraz odpowiadające tym kryteriom procentowe poziomy opustów od opłat obowiązujących za dany rodzaj lub sposób świadczenia usługi powszechnej, z uwzględnieniem zasad wskazanych powyżej. Regulamin świadczenia usług powszechnych przewiduje możliwości udzielenia opustu dla nadawców nadających znaczną ilość korespondencji.
Stosownie do powyższego, obowiązujące przepisy ustawy Prawo pocztowe nie przewidują możliwości zmniejszenia cen jednostkowych usług powszechnych dla danej grupy nadawców, w tym przypadku Gmin, w związku z ustawowym obowiązkiem nałożonym na operatora wyznaczonego ustalania opłat w sposób niedyskryminujący oraz odzwierciedlający koszty świadczenia tych usług. Przedmiotowa zasada nie przewiduje możliwości stosowania odrębnych, niższych cen dla danej grupy podmiotów, z wyłączeniem stosowania Cennika usług powszechnych, przedkładanego Prezesowi UKE bądź zawarcia w tym Cenniku odrębnych, niższych stawek stosowanych wobec danej grupy nadawców. Powołane wyżej przepisy nie przewidują także możliwości dostosowania kryteriów ustalania taryf specjalnych dla usług powszechnych dla małych gmin. Jak już wspomniano w przypadku stosowania taryf specjalnych nałożony został ustawowy obowiązek stosowania wobec nadawców jednolitych i równych kryteriów w zakresie opłat za usługi powszechne.
Warto podkreślić, iż kryteria zastosowania taryf specjalnych zawarte w Regulaminie świadczenia usług powszechnych mają charakter przedmiotowy, tj. ich zastosowanie uzależnione jest od znacznego wolumenu nadawanych przesyłek lub łącznego wykonania przez nadawcę dodatkowych czynności związanych z przygotowaniem lub opracowaniem przesyłek oraz są stosowane w sposób jednolity wobec wszystkich nadawców korzystających z usług powszechnych.
Należy również nadmienić, że zgodnie z nowym projektem ustawy o zmianie ustawy – Prawo pocztowe oraz niektórych innych ustaw (UC-84) planowane jest wyznaczenie jednego operatora pocztowego do doręczania przesyłek poleconych w postępowaniu sądowym i administracyjnym, którym będzie operator wyznaczony. Rozwiązanie to zagwarantuje doręczanie wyżej wskazanych przesyłek w sposób ciągły skuteczny i bezpieczny przez operatora pocztowego wybieranego przez Prezesa Urzędu Komunikacji Elektronicznej w drodze konkursu na operatora wyznaczonego, gdyż zgodnie z ustawą operator ten podlega szczególnym wymaganiom i nadzorowi.
Łącze wyrazy szacunku
Kazimierz Smoliński
Sekretarz Stanu