W dniu 25 stycznia 2018 roku Poseł Małgorzata Zwiercan wystosowała interpelację do Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego Pana Piotra Glińskiego sprawie sytuacji artystów-seniorów.
Szanowny Panie Ministrze,
od zawsze artyści borykali się z problemem nieregularnych dochodów. Z oszczędności wielu z nich odprowadzało również najniższe składki na poczet przyszłych emerytur.
Dzisiaj wielu artystów będących w podeszłym wieku, cierpi z powodu trapiących ich chorób, a także z powodu nędzy. Los artystów, którzy przez całe życie twórczo rozwijali polską kulturę nie powinien pozostać nam obojętny.
W związku z powyższym proszę o odpowiedzi na następujące pytania:
- Czy ministerstwo planuje utworzenie funduszu, który wspierałby artystów-seniorów?
- Jak wygląda sytuacja domów pomocy społecznej dedykowanych artystom?
- Czy ministerstwo planuje jakieś działania, które pomogłyby polskim twórcom kultury w podeszłym wieku?
Z poważaniem
Poseł Małgorzata Zwiercan
W dniu 19 lutego 2018 roku Poseł Małgorzata Zwiercan otrzymała odpowiedź na swoją interpelację w sprawie sytuacji artystów seniorów, uprzejmie proszę o przyjęcie następujących wyjaśnień.
Ad. 1 i 3
Pragnę poinformować, że MKiDN w ramach porządkowania różnych obszarów działalności kulturalnej planuje długoterminowe działania dotyczące także sygnalizowanego przez Panią Posłankę obszaru. Bowiem rozwiązanie narosłych problemów, by było skuteczne i efektywne, może nastąpić jedynie w ramach zmian systemowych obejmujących szereg kwestii (takich jak np. zabezpieczenia społeczne i sprawy podatkowe).
Podejmując działania długofalowe, MKiDN zainicjowało w roku ubiegłym szeroką, publiczną dyskusję w ramach cyklu Ogólnopolskich Konferencji Kultury, której celem było zdiagnozowanie głównych problemów dotyczących warunków prowadzenia działalności kulturalnej oraz uprawiania różnych dziedzin twórczości artystycznej.
W ramach OKK odbyło się szereg tematycznych środowiskowych debat (m.in. z zakresu teatru, muzyki, sztuk wizualnych, twórczości ludowej i tradycyjnej, dziedzictwa kulturowego), ukierunkowanych na wypracowanie rekomendacji i przygotowanie projektów kompleksowych rozwiązań odpowiadających na najbardziej ważkie potrzeby artystów i organizatorów życia artystycznego w Polsce. Tak gromadzona i ustrukturyzowana wiedza pozwoli na sporządzenie aktualnej mapy problemów różnych przestrzeni polskiej sztuki.
Cykl dziedzinowych sympozjów zostanie uwieńczony konferencją podsumowującą doświadczenia, która jest aktualnie w fazie przygotowań.
MKiDN, monitorując ten proces, gromadzi niezbędną wiedzę, która posłuży przede wszystkim do sformułowania perspektywicznych celów polityki kulturalnej i skonstruowania systemowych narzędzi prawnych, według zgłoszonych w poszczególnych obszarach rekomendacji. Możemy poinformować, że będą one odnosiły się do tak istotnych problemów, jak m.in. status prawny i model funkcjonowania artysty.
Pragniemy dodać, że aktualnie MKiDN ma także możliwość udzielenia jednorazowej pomocy socjalnej twórcom i artystom w szczególnie trudnej sytuacji życiowej zgodnie z art. 87 ust. 4 pkt. 4 ustawy z dnia 19 listopada 2009 r. o grach hazardowych (Dz. U. z 2016 r. poz. 471 ze zm.) oraz z §11. ust.1, 2 rozporządzenia Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego z dnia 27 września 2017 r. w sprawie szczegółowych warunków uzyskiwania dofinansowania realizacji zadań z zakresu kultury, trybu składania wniosków oraz przekazywania środków z Funduszu Promocji Kultury (Dz. U. poz. 1808).
W roku 2017 z tej formy doraźnej pomocy skorzystało 78 osób, a łączna kwota udzielonych zapomóg wyniosła 724.000 zł.
Ponadto MKiDN uczestniczy w opiniowaniu wniosków kierowanych do Prezesa Rady Ministrów o przyznanie świadczenia specjalnego na podstawie art. 82 ust. 1 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych dla osób szczególnie zasłużonych dla kultury.
Ad. 2
Aktualnie działają dwie instytucje dedykowane artystom mające status niepublicznych domów opieki społecznej:
– Dom Muzyka Seniora w Kątach – Fundacja ustanowiona przez Zarząd Główny Stowarzyszenia Polskich Artystów Muzyków w Warszawie,
– Dom Artystów Weteranów w Skolimowie będący własnością Związku Artystów Scen Polskich.
Obydwa Domy działają na ogólnych zasadach prawnych obowiązujących dla tego typu placówek. Są one utrzymywane z darowizn, opłat wnoszonych przez pensjonariuszy (częściowych i całościowych) oraz dopłat z funduszy państwowych i samorządowych.
Nadzór nad tego typu placówkami sprawuje Ministerstwo Rodziny Pracy i Polityki Socjalnej.