W dniu 1 lipca Poseł Małgorzata Zwiercan wystosowała interpelację poselską do Ministra Zdrowia Konstantego Radziwiłła w sprawie leczenia okulistycznego.
Szanowny Panie Ministrze!
Po wielu latach zaniedbań służba zdrowia w wielu obszarach, w tym w zakresie okulistyki, nie działa prawidłowo. Pacjenci, którzy chcą podjąć leczenie okulistyczne w ramach NFZ borykają się ze zbyt długim oczekiwaniem na leczenie. Sytuacja taka dotyczy m.in. cierpiących na chorobę ADM. W chorobie tej niezwykle ważna jest wczesna diagnoza i leczenie.
Problemy ze wzrokiem nie są oczywiście bezpośrednim zagrożeniem życia, ale mogą powodować, w przypadku szybkiego pogorszenia wzroku, wykluczenie społeczne.
Kwestia dostępu do leczenia, w tym okulistycznego, jest szczególnie ważna dla osób starszych, których niskie emerytury i renty nie pozwalają na leczenie prywatne, a jednocześnie jest to grupa osób wśród której bardzo często spotykamy osoby, którym niewiele zostało już życia, a więc i czasu na oczekiwanie w kolejkach.
W związku z powyższym zwracam się do Pana Ministra z prośbą o odpowiedzi na następujące pytania:
- Czy Ministerstwo Zdrowia planuje zwiększenie limitów na leczenie tzw. plamki żółtej?
- Czy są przesłanki, które wyłączają seniorów z leczenie tzw. plamki żółtej? Czy są jakieś ograniczenia leczenia seniorów w tym zakresie?
- Czy ministerstwo planuje utworzenie specjalnych miejsc szybkiego reagowania, do których mogłyby się zgłaszać osoby zagrożone utratą wzroku?
- Czy jest możliwość przyspieszenia leczenia okulistycznego dla osób, które osiągnęły ustawowy status osoby starszej (60 lat)?
Z poważaniem
Poseł Małgorzata Zwiercan
W dniu 5 sierpnia 2016 roku Poseł Małgorzata Zwiercan otrzymała odpowiedź na interpelację poselską w sprawie leczenia okulistycznego w sprawie leczenia okulistycznego.
Leczenie neowaskularnej (wysiękowej) postaci zwyrodnienia plamki związanego z wiekiem (AMD), z zastosowaniem substancji czynnych: aflibercept, ranibizumab, prowadzone jest w ramach programu lekowego, określonego w obwieszczeniu Ministra Zdrowia z dnia 29 czerwca 2016 r. w sprawie wykazu refundowanych leków, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobów medycznych na dzień 1 lipca 2016 r.
Odnosząc się do kwestii zwiększenia limitów na realizację ww. programu, uprzejmie informuję, że aktualnie ww. program lekowy realizuje 137 świadczeniodawców, a wartość zawartych umów na realizację tego programu w 2016 r. wynosi ok. 94,7 mln zł. Poziom realizacji umów w pierwszym półroczu 2016 r. wynosi 84,65%, w tym w niektórych oddziałach wojewódzkich jest bliski 100%. Jednocześnie uprzejmie informuję, że decyzja o zwiększeniu wartości umowy o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej może być podjęta przez dyrektora oddziału wojewódzkiego NFZ, w konkretnej sytuacji wynikającej z dysponowania przez dany oddział wojewódzki Narodowego Funduszu Zdrowia wolnymi środkami finansowymi. Powyższe wynika z przepisu art. 132 ust. 5 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. z 2015 r., poz. 581, ze zm.), zgodnie z którym łączna suma zobowiązań NFZ, wynikających z zawartych ze świadczeniodawcami umów, nie może przekroczyć wysokości kosztów przewidzianych na ten cel w planie finansowym Narodowego Funduszu Zdrowia.
Odnosząc się do pytania, czy są przesłanki, które wyłączają seniorów z leczenia tzw. plamki żółtej, uprzejmie informuję, że pacjent jest kwalifikowany do ww. programu przez Zespół Koordynacyjny do Spraw Leczenia Neowaskularnej (Wysiękowej) Postaci Zwyrodnienia Plamki Związanego z Wiekiem, powoływany przez Prezesa NFZ.
W skład Zespołu Koordynacyjnego wchodzą specjaliści zajmujący się leczeniem wysiękowej postaci zwyrodnienia plamki związanego z wiekiem (specjaliści chorób oczu). Kwalifikacja do leczenia w ramach tego programu lekowego odbywa się zgodnie z opisem świadczenia, zamieszczonym w ww. obwieszczeniu Ministra Zdrowia. Nadmieniam, iż liczba aktualnie leczonych pacjentów wynosi ok. 10,3 tys. pacjentów. Liczba pacjentów zakwalifikowanych, aktualnie oczekujących na rozpoczęcie leczenia w programie (dane pozyskane z poszczególnych oddziałów wojewódzkich NFZ) – ok. 1,3 tys. pacjentów. Liczba wniosków odrzuconych – ok. 1,2 tys., co stanowi 11,6% wniosków o statusie zakwalifikowany, w toku i zakończony.
Odnosząc się do problemu czasu oczekiwania na włączenie do ww. programu, należy wskazać, iż obowiązujące regulacje pozostawiają po stronie świadczeniodawców ustalanie terminów wizyt, prowadzenie list osób oczekujących oraz dokonywanie przesunięć na tych listach. Jednocześnie zobowiązują świadczeniodawców do prowadzenia list osób oczekujących w sposób zapewniający poszanowanie zasady sprawiedliwego, równego, niedyskryminującego i przejrzystego dostępu do świadczeń opieki zdrowotnej oraz zgodnie z kryteriami medycznymi, określonymi w rozporządzeniu Ministra Zdrowia z dnia 26 września 2005 r. w sprawie kryteriów medycznych, jakimi powinni kierować się świadczeniodawcy, umieszczając świadczeniobiorców na listach oczekujących na udzielenie świadczenia opieki zdrowotnej (Dz. U. Nr 200, poz. 1661).
Na podstawie ww. rozporządzenia, świadczeniodawca dokonuje kwalifikacji świadczeniobiorcy do kategorii medycznej „przypadek pilny” (jeżeli istnieje konieczność pilnego udzielenia świadczenia ze względu na dynamikę procesu chorobowego i możliwość szybkiego pogorszenia stanu zdrowia lub znaczące zmniejszenie szans na powrót do zdrowia) lub „przypadek stabilny” (tj. inny niż stan nagły i przypadek pilny). Pacjenta zakwalifikowanego do kategorii medycznej „przypadek pilny” umieszcza się na liście oczekujących przed pacjentami zakwalifikowanymi do kategorii medycznej „przypadek stabilny”. Natomiast w sytuacji, gdy pacjent wpisany w kolejkę oczekujących ma wyznaczony odległy termin udzielenia świadczenia, a jego stan zdrowia w międzyczasie ulegnie zmianie, istnieje możliwość przyspieszenia terminu udzielenia świadczenia. Zgodnie z art. 20 ust. 7 ww. ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, w przypadku zmiany stanu zdrowia świadczeniobiorcy, wskazującej na potrzebę wcześniejszego niż w ustalonym terminie udzielenia świadczenia, świadczeniobiorca informuje o tym świadczeniodawcę, który, jeżeli to wynika z kryteriów medycznych, koryguje odpowiednio termin udzielania świadczenia i informuje niezwłocznie świadczeniobiorcę o nowym terminie.
W związku z powyższym, w odniesieniu do pytań o możliwość utworzenia miejsc szybkiego reagowania, do których mogłyby się zgłaszać osoby zagrożone utratą wzroku lub przyspieszenia leczenia osób powyżej 60 r.ż., należy wskazać, że obowiązujące regulacje zapewniają możliwość szybszego udzielenia świadczenia, przy czym decydującym jest stan zdrowia pacjenta, a nie jego wiek.
Należy dodać, że każdy świadczeniobiorca ma prawo wyboru świadczeniodawcy udzielającego ambulatoryjnych świadczeń specjalistycznych i szpitala spośród wszystkich świadczeniodawców posiadających zawarte umowy z NFZ o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej oraz wyboru tego realizatora świadczeń, u którego czas oczekiwania na realizację danego świadczenia opieki zdrowotnej jest najkrótszy.
NFZ zobowiązany jest do udzielania świadczeniobiorcom, na ich żądanie, informacji o prowadzonych przez świadczeniodawców listach oczekujących, średnim czasie oczekiwania na udzielenie świadczeń opieki zdrowotnej oraz pierwszym wolnym terminie udzielenia świadczenia opieki zdrowotnej przez danego świadczeniodawcę. Informacje te, aktualizowane co najmniej raz w tygodniu, NFZ publikuje w Ogólnopolskim Informatorze o Czasie Oczekiwania na Świadczenia Medyczne, pod adresem: https://kolejki.nfz.gov.pl/.
Z poważaniem
Z upoważnienia
MINISTRA ZDROWIA
PODSEKRETARZ STANU
Piotr Gryza