W dniu 21 października Poseł Małgorzata Zwiercan wystosowała interpelację do Ministra Zdrowia Pana Konstantego Radziwiłła w sprawie utworzenia oddziału geriatrycznego w Łomży.
Szanowny Panie Ministrze,
proces starzejącego się społeczeństwa w Polsce dynamicznie postępuje. Dlatego, w moim przekonaniu, powinniśmy szczególnie zadbać o los najstarszych członków naszego społeczeństwa. Zgodzimy się niewątpliwie z tym, że zapewnienie możliwości aktywnego starzenia się w zdrowiu jest, a może powinno być, jednym z priorytetów rządu wobec seniorów.
Godne starzenie się w zdrowiu osób starszych może umożliwić sieć szpitalnych oddziałów geriatrycznych. Tymczasem w tym zakresie mamy poważne braki. W Polsce system opieki geriatrycznej realizowany bywa również jako istniejące łóżka geriatryczne, które są zwykle częścią oddziałów innych niż geriatryczne. Jednak i tych miejsc pomocy dla seniorów jest nieproporcjonalnie mało.
Niewątpliwie przeszkodą w tworzeniu specjalistycznych oddziałów i poradni geriatrycznych stanowi sposób rozliczania świadczeń medycznych stosowany obecnie przez NFZ. Fundusz wykorzystuje bowiem tzw. system JGP (Jednorodnych Grup Pacjentów), który zakłada finansowanie tylko jednej choroby czy procedury, z którymi pacjent zgłasza się do leczenia. Takie rozwiązanie jest bardzo niekorzystne dla szpitali i powoduje ich straty.
W województwie podlaskim istnieje oddział geriatryczny w Białymstoku, który nie zabezpiecza należycie potrzeb mieszkańców całego województwa. Jak informuje mnie w piśmie z dnia 7 października br. przedstawiciel podlaskiego marszałka, marszałek i dyrektor szpitala są przychylni planom utworzenia oddziału geriatrycznego w Szpitalu Wojewódzkim im. Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Łomży.
Z otrzymanego pisma wynika, że przeszkody w tworzeniu oddziału geriatrii są dwie:
– brakuje lekarzy geriatrów,
– brakuje środków w Podlaskim Oddziale Wojewódzkim NFZ, które pozwoliłyby na ogłoszenie konkursu na utworzenie oddziału geriatrycznego.
Sytuacja przedstawiona powyżej dotyczy województwa podlaskiego, ale tak naprawdę analogiczne deficyty w zakresie geriatrii są na terenie całego kraju.
W związku z powyższym proszę o odpowiedzi na następujące pytania:
- Czy Ministerstwo Zdrowia zamierza wprowadzić zmiany (np. jakieś wsparcie finansowe), które zachęciłyby absolwentów medycyny do wybierania specjalizacji geriatrycznej? Jakie inne strategie wobec zatrważającego niedoboru lekarzy geriatrów zamierza przyjąć Ministerstwo Zdrowia?
- Czy Ministerstwo Zdrowia analizowało liczne uwagi, w tym wyniki raportu NIK o opiece geriatrycznej z kwietnia 2015 roku, dotyczące zmiany rozliczania świadczeń medycznych na oddziałach geriatrycznych? I czy w związku z tym ministerstwo rozważa wprowadzenie takiego rozliczania świadczeń, które zrekompensuje szpitalom usługi wykonywane wobec osób starszych?
- Czy Ministerstwo Zdrowia w porozumieniu z NFZ robiło przeglądy usług medycznych dedykowanych seniorom i analizowało potrzeby w tym zakresie w poszczególnych województwach? Jeżeli tak, to jakie wnioski z tego wypływają?
- Czy Ministerstwo Zdrowia zamierza w nowym systemie ochrony zdrowia uwzględnić potrzeby geriatryczne starzejącego się społeczeństwa w Polsce? Jeżeli tak, to co się zmieni w porównaniu do obecnej sytuacji?
- Czy Ministerstwo Zdrowia może wpłynąć na podlaski NFZ, by zgodnie z oczekiwaniami społecznymi i realnymi potrzebami tego regionu zabezpieczył środki na utworzenie oddziału geriatrycznego w Łomżyńskim szpitalu?
Z poważaniem
Małgorzata Zwiercan
W dniu 27 grudnia Poseł Małgorzata Zwiercan otrzymała odpowiedź na swoja interpelację ww sprawie utworzenia oddziału geriatrycznego w Łomży.
Zadania w zakresie zawierania umów o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej, przeprowadzanie postępowań w sprawie zawarcia umów i zawieranie umów, a także monitorowanie ich realizacji i rozliczanie należą wyłącznie do kompetencji Narodowego Funduszu Zdrowia. Powyższe zadania w imieniu Funduszu realizują dyrektorzy oddziałów wojewódzkich Funduszu, co wynika z art. 107 ust. 5 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (tj. Dz. U. z 2015 r., poz. 581 z późn. zm).
Tym samym, mając na uwadze pytanie dotyczące „wpłynięcia na Podlaski OW NFZ” w zakresie zabezpieczenia środków finansowych na utworzenie oddziału geriatrycznego w Łomżyńskim Szpitalu, uprzejmie informuję, iż to do zadań dyrektora Oddziału Wojewódzkiego Narodowego Funduszu Zdrowia należy podejmowanie działań mających na celu właściwe zabezpieczenie dostępu pacjentów do świadczeń opieki zdrowotnej.
Odnosząc się do pytania dotyczącego wprowadzenia zmian, które zachęciłyby absolwentów medycyny do wybierania specjalizacji geriatrycznych, uprzejmie informuję, iż specjalizacja ta została uznana za priorytetową dziedzinę medycyny. Umieszczenie geriatrii w wykazie dziedzin priorytetowych powinno przyczyniać się do wzrostu zainteresowania lekarzy podejmowaniem szkolenia specjalizacyjnego w tej dziedzinie ze względu na możliwość ustalenia wyższego zasadniczego wynagrodzenia miesięcznego lekarza rezydenta odbywającego szkolenie specjalizacyjne w ww. dziedzinie w porównaniu z innymi dziedzinami, nie figurującymi w wykazie specjalizacji priorytetowych.
W odpowiedzi na zagadnienie dotyczące wprowadzenia przez Ministerstwo Zdrowa zmian w rozliczaniu świadczeń geriatrycznych, uprzejmie informuję, iż obowiązujący system rozliczania świadczeń opieki zdrowotnej (Jednorodne Grupy Pacjentów), jest tak skonstruowany, że przyporządkowuje różnych pacjentów z różnymi dolegliwościami do grup o podobnym podejściu diagnostycznym i leczniczym oraz o podobnej charakterystyce kosztowej. Tym samym, fundamentalną zasadą rozliczania świadczeń w systemie JGP jest możliwość wykazywania do rozliczenia tylko jednej grupy z katalogu JGP, zatem pacjent z rozpoznanymi wieloma schorzeniami i hospitalizowany na oddziale szpitalnym, po zakończeniu leczenia powinien być przypisany do jednej z grup w systemie JGP odpowiadającej rozpoznanej chorobie i jednocześnie najkorzystniejszej w zakresie pokrycia kosztów zastosowanego leczenia. Nadmieniam, iż konstrukcja systemu JGP powoduje, iż w przypadku wykonywania dodatkowych świadczeń podczas wykonywania konkretnej procedury medycznej, nie jest możliwe rozliczenie takiej hospitalizacji w rozbiciu na poszczególne składowe udzielonego świadczenia (brak finansowania fee for service), z wyjątkiem świadczeń dedykowanych do sumowania oraz procedury świadczenia za zgodą płatnika.
W tym miejscu należy podkreślić, iż od 1 stycznia 2015 r., zgodnie z ustawą z dnia 22 lipca 2014 r. o zmianie ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2014 r. poz. 1138), do zadań Agencji Oceny Technologii Medycznych i Taryfikacji (AOTMiT) należą sprawy związane z wyceną świadczeń opieki zdrowotnej. System wyceniana świadczeń oparty jest m.in. o dane kosztowe przekazywane przez świadczeniodawców do AOTMiT, która następnie będzie sukcesywnie opracowywać nowe wyceny poszczególnych świadczeń opieki zdrowotnej, w tym świadczeń dedykowanych geriatrii.
Odnosząc się do zagadnienia przeglądu usług medycznych dedykowanych seniorom i dokonania analizy potrzeb w tym zakresie, uprzejmie informuję, iż zadanie polegające na analizie adekwatności i efektywności udzielanych świadczeń opieki zdrowotnej w odniesieniu do rozpoznanych potrzeb zdrowotnych osób starszych realizowane będzie od 2017 r. przez Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego – Państwowy Zakład Higieny w ramach umowy z Ministerstwem Zdrowia zawartej na wniosek Instytutu.
W ramach powyższej umowy zakłada się przeprowadzenie analiz m.in. w zakresie funkcjonujących modeli dostępu do świadczeń zdrowotnych i adekwatności w aspekcie potrzeb zdrowotnych ludzi starszych, dostępnych danych na temat potrzeb zdrowotnych i edukacyjnych osób starszych, czy też struktury rozpoznań i świadczeń udzielanych osobom starszym.
W odpowiedzi na pytanie dotyczące uwzględnienia potrzeb geriatrycznych w nowym systemie ochrony zdrowia, uprzejmie informuję, iż w związku z wejściem w życie rozporządzenia z dnia 4 sierpnia 2016 r. w sprawie Narodowego Programu Zdrowia na lata 2016-2020 (Dz. U. poz. 1492), w ramach Celu operacyjnego 5. Promocja zdrowego i aktywnego starzenia się, podjęte zostaną działania na rzecz lepszego dostosowania systemu opieki zdrowotnej do potrzeb osób starszych. Działania w tym zakresie stanowią zadania własne administracji rządowej i samorządowej, wynikające z kompetencji przypisanych dla poszczególnych działów administracji rządowej lub z ustaw nakładających poszczególne obowiązki na jednostki samorządu terytorialnego.
W związku z powyższym, Ministerstwo Zdrowia we współpracy z innymi podmiotami prowadziło będzie działalność ukierunkowaną na:
- przygotowanie systemu opieki zdrowotnej do udzielania świadczeń zdrowotnych z uwzględnieniem charakterystycznej w tej grupie wiekowej wielochorobowości i niepełnosprawności, w tym opracowanie i wdrożenie zasad koordynacji opieki nad osobami starszymi we współpracy z jednostkami organizacyjnymi pomocy społecznej,
- dostarczanie i udoskonalanie świadczeń opieki zdrowotnej zawierających komponenty edukacyjne, w szczególności dotyczące poradnictwa żywieniowo- dietetycznego,
- zapewnianie dostępności do świadczeń opieki zdrowotnej ukierunkowanych na wczesne wykrywanie schorzeń występujących powszechnie u osób starszych
i zapobieganie im (zapobieganie powstawaniu tzw. wielkich zespołów geriatrycznych), - opracowanie i wdrożenie bilansu zdrowotnego 60-latka,
- rozwój usług i ośrodków geriatrycznych i wprowadzenie elementów geriatrii do praktyki lekarzy i pielęgniarek podstawowej opieki zdrowotnej,
- rozwijanie usług pielęgnacyjno-opiekuńczych i rehabilitacyjnych dostosowanych do potrzeb osób starszych, niesamodzielnych,
- profilaktyka upadków u osób starszych.
Równocześnie informuję, iż w Ministerstwie Zdrowia trwają analizy dotyczące wprowadzenia w szpitalach zespołów wsparcia geriatrycznego i oceny geriatrycznej pacjenta. W rozporządzeniu Ministra Zdrowia z dnia 22 listopada 2013 r. w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu leczenia szpitalnego (Dz. U. z 2016 r., poz. 694, z późn. zm.) dodany został, z mocą obowiązującą od dnia 1 lipca br., nowy przepis § 6a, zgodnie z którym „świadczeniodawca udzielający świadczeń w trybie hospitalizacji i hospitalizacji planowej jest obowiązany do opracowania i wdrożenia procedury oceny geriatrycznej pacjenta”.
Równocześnie należy dążyć do wzmocnienia oddziałów chorób wewnętrznych o specjalistów geriatrii. Kluczową kwestią dla rozwoju opieki geriatrycznej jest wykształcenie odpowiedniej liczby specjalistów tej dziedziny medycyny, w związku z czym właściwym kierunkiem jest rozwijanie oddziałów geriatrycznych w szpitalach powiązanych z uczelniami medycznymi.
Z poważaniem,
Z upoważnienia
MINISTRA ZDROWIA
PODSEKRETARZ STANU
Piotr Gryza