W dniu 25 listopada 2016 roku Poseł Małgorzata Zwiercan wystosowała interpelację do Ministra Zdrowia Pana Konstantego Radziwiłła w sprawie statusu uczestnictwa w programie szkolenia w zakresie specjalisty psychoterapii uzależnień i instruktora terapii uzależnień.
Szanowny Panie Ministrze!
W dniu 12 września 2016 roku na stronie internetowej Państwowej Agencji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych opublikowano komunikat przypominający, iż zgodnie z §13 ust. 5, Rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 25 czerwca 2012 r. w sprawie organizacji, kwalifikacji personelu, sposobu funkcjonowania i rodzajów podmiotów leczniczych wykonujących świadczenia stacjonarne i całodobowe oraz ambulatoryjne w sprawowaniu opieki nad uzależnionymi od alkoholu oraz sposobu współdziałania w tym zakresie z instytucjami publicznymi i organizacjami społecznymi, potwierdzenie statusu uczestnictwa w programie szkolenia w zakresie specjalisty psychoterapii uzależnień i instruktora terapii uzależnień wydaje Państwowa Agencja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych na okres 5 lat.
Dodano również informację, że wszystkie osoby, które otrzymały potwierdzenie statusu uczestnictwa w programie szkolenia po 1 lipca 2012 r., bez względu na przyczyny, nie mają możliwości uzyskać kolejnego przedłużenia jego ważności. Wyjątek od tej zasady stanowi przypadek osób, których potwierdzenie statusu uczestnictwa w programie szkolenia zostało wydane przed 1 lipca 2012 r. Ta grupa terapeutów uczestniczących w programie szkolenia może ubiegać się o ostatnie jego przedłużenie na okres 5 lat. Przedstawione zasady wynikają z zarządzenia dyrektora Państwowej Agencji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych z dnia 1 lipca 2012 r. w sprawie zasad organizacji systemu uzyskiwania kwalifikacji zawodowych potwierdzonych certyfikatami: specjalisty psychoterapii uzależnień i instruktora terapii uzależnień.
Przedstawiona sytuacja jest przejawem dyskryminacji osób, które uzyskały przedmiotowy status po 01.07.2012 roku, ponieważ realnie wydłuża okres uczestnictwa w programie szkolenia osobom wcześniej rozpoczynającym szkolenie, nawet o kilka lat. Problem jest szczególnie istotny, ponieważ nieukończenie wszystkich etapów szkolenia (min. 650-godzinne szkolenie, min. 70-godzinna superwizja i min. 80-godzinny staż), w okresie 5 lat wiąże się z obowiązkiem ponownego rozpoczęcia całego szkolenia.
W związku z powyższym, zwracam się do Pana Ministra z następującym pytaniem:
- Czy Ministerstwo Zdrowia zamierza podjąć działania służące sprawiedliwemu traktowaniu wszystkich osób uczestniczących w programie szkolenia w zakresie specjalisty psychoterapii uzależnień i instruktora terapii uzależnień?
Z poważaniem
Poseł Małgorzata Zwiercan
W dniu 30 stycznia 2017 roku Poseł Małgorzata Zwiercan otrzymała odpowiedź na swoja interpelację w sprawie statusu uczestnictwa w programie szkolenia w zakresie specjalisty psychoterapii uzależnień i instruktora terapii uzależnień.
Odnosząc się do problematyki wskazanej w interpelacji przede wszystkim należy wskazać, że z dniem 1 lipca 2012 r. weszły w życie przepisy rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 25 czerwca 2012 r. w sprawie organizacji, kwalifikacji personelu, sposobu funkcjonowania i rodzajów podmiotów leczniczych wykonujących świadczenia stacjonarne i całodobowe oraz ambulatoryjne w sprawowaniu opieki nad uzależnionymi od alkoholu oraz sposobu współdziałania w tym zakresie z instytucjami publicznymi i organizacjami społecznymi (Dz. U. z 2012 r., poz. 734). Zgodnie z § 13 ust. 5 ww. rozporządzenia potwierdzeniem statusu uczestnictwa w programie szkolenia w zakresie specjalisty psychoterapii uzależnień oraz instruktora terapii uzależnień jest zaświadczenie wydawane na okres 5 lat przez Państwową Agencję Rozwiązywania Problemów Alkoholowych. Należy zauważyć, że okres 5 jest wystarczający do zdobycia doświadczenia klinicznego i ukończenia wszystkich etapów programu szkolenia. Analogiczna regulacja obowiązuje w zakresie specjalisty terapii uzależnień oraz instruktora terapii uzależnień, którym certyfikaty wydawane są przez Krajowe Biuro do Spraw Przeciwdziałania Narkomanii. Zgodnie z art. 27 ust. 8a ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii (Dz. U. z 2012 r. poz. 224, z późn. zm.) osoby ubiegające się o otrzymanie certyfikatów specjalisty terapii uzależnień oraz instruktora terapii uzależnień są obowiązane, pod rygorem konieczności ponownego odbycia szkolenia, przystąpić do egzaminu w terminie nie dłuższym niż 4 lata od momentu rozpoczęcia szkolenia.
Kwestia przedłużania zaświadczeń przez Państwową Agencję Rozwiązywania Problemów Alkoholowych nie była uregulowana do 2012 r. Przyjęto praktykę ich przedłużania w uzasadnionych, wyjątkowych sytuacjach życiowych osób szkolących się, jak przewlekłe choroby czy urlopy wynikające z urodzenia dzieci. Praktyka taka spowodowała, że osoby pozostające w procesie szkolenia uznały prawo do przedłużania zaświadczeń, jako należne im bez względu na okoliczności, co spowodowało lawinowe wystąpienia z prośbami o przedłużanie ważności zaświadczeń.
Jednocześnie, należy zauważyć, że przepisy rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 6 listopada 2013 r. w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu opieki psychiatrycznej i leczenia uzależnień (Dz. U. z 2013 r. poz. 1386, z późn. zm.) umożliwiają prawo uczestniczenia w udzielaniu świadczeń z zakresu psychoterapii uzależnienia i współuzależnienia pod nadzorem specjalisty psychoterapii uzależnień osobom posiadającym statut uczestnika programu szkoleniowego w zakresie psychoterapii uzależnień, potwierdzony zaświadczeniem wydanym odpowiednio przez Państwową Agencję Rozwiązywania Problemów Alkoholowych albo Krajowe Biuro do Spraw Przeciwdziałania Narkomanii.
W związku z powyższym, ograniczenie sytuacji udzielania świadczeń przez osoby nie mające certyfikatów specjalistów psychoterapii uzależnień i instruktorów terapii uzależnień, którzy chcą zachować prawo do uczestniczenia w udzielaniu świadczeń ale nie kontynuują procesu kształcenia i próbują uniknąć sytuacji egzaminacyjnej, znajduje uzasadnienie. Intencją ograniczania czasu ważności zaświadczeń jest mobilizowanie uczestników programów szkolenia do podejmowania nauki w kolejnych etapach szkoleniowych i do poddania swojej wiedzy i umiejętności ocenie zewnętrznych ekspertów podczas egzaminu, co przyczyni się do jakości udzielanych świadczeń.
Mając na uwadze, że komunikat na stronie internetowej Agencji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych ma na celu uporządkowanie przedmiotowej kwestii oraz jest zgodny z aktualnym stanem prawnym, uprzejmie informuję, że nie będą podejmowane działania zmierzające do umożliwienia przedłużania statusu uczestnictwa w programie szkolenia w zakresie specjalisty psychoterapii uzależnień i instruktora terapii uzależnień osobom, które otrzymały potwierdzenie statusu uczestnictwa w programie szkolenia po dniu 1 lipca 2012 r.
Niniejszym pozostaję w przekonaniu, iż przedmiotowe wyjaśnienia w nawiązaniu do pytania zawartego w interpelacji Pani Poseł Małgorzaty Zwiercan zostaną przyjęte.
Z wyrazami szacunku,
Z upoważnienia
MINISTRA ZDROWIA
SEKRETARZ STANU
Jarosław Pinkas