W dniu 2 lipca Poseł Małgorzata Zwiercan wystosowała do Ministra Zdrowia interpelację w sprawie zasad udzielania świadczeń opieki zdrowotnej członkom rodzin osób uzależnionych.
Szanowny Panie Ministrze!
Zwracam się ponownie do Pana Ministra w sprawie zasad udzielania świadczeń opieki zdrowotnej członkom rodzin osób uzależnionych.
W interpelacji, którą wystosowałam do Pana Ministra dnia 21 października 2016 r. proponowałam wprowadzenie zmiany w art. 57 ust.2 pkt. 11 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, polegającej na zastąpieniu brzmienia pkt 11, aby dotyczył on wszystkich pacjentów zgłaszających się do placówek leczenia uzależnień i członków ich rodzin.
Pragnę raz jeszcze nadmienić, że zgodnie z art. 23 ustawy z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi, członkowie rodzin osób uzależnionych od alkoholu, którzy chcieliby skorzystać z nieodpłatnych świadczeń zdrowotnych zakresie terapii i rehabilitacji współuzależnienia oraz profilaktyki w związku z następstwami nadużywania alkoholu przez osobę uzależnioną, mają taką możliwość w wojewódzkich ośrodkach terapii uzależnienia i wpółuzależnienia oraz w większości podmiotów leczniczych, realizujących świadczenia z zakresu leczenia uzależnień. Jednak zgodnie z art. 57 ust.2 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, ze świadczeń ambulatoryjnych bez wymaganego skierowania mogą korzystać jedynie osoby uzależnione od alkoholu i innych substancji psychoaktywnych, natomiast członkowie rodzin takich osób, chcąc skorzystać z terapii, muszą okazać skierowanie lekarskie.
Chciałabym znów podkreślić, że dla pacjentów dotkniętych skutkami nadużywania alkoholu lub innych substancji psychoaktywnych przez bliską osobę, już samo podjęcie decyzji o leczeniu obarczone jest wieloma trudnościami i często odraczane. Związane jest to m.in. z uczuciem wstydu, jakie towarzyszy tym osobom, jak również mechanizmami psychologicznymi utrudniającymi konstruktywne wyjście z sytuacji, która przynosi im wiele cierpienia. Procedura, która obecnie obowiązuje jedynie utrudnia takim ludziom sięgnięcie po pomoc i przysparza im dodatkowego kłopotu. Pragnę również zaznaczyć, że ze względu na dobro pacjentów, bardzo niekorzystną sytuacją jest długotrwały brak zmian w tym zakresie, co podkreślają niejednokrotnie osoby bezpośrednio zajmujące się pomocą członkom rodzin osób uzależnionych, uczestniczące w posiedzeniach Parlamentarnego Zespołu ds. Rozwiązywania Problemów Uzależnień, któremu przewodniczę.
W odpowiedzi z dnia 21 grudnia 2016 r. na interpelację z dnia 21 października 2016 r. dotyczącą omawianego tematu otrzymałam informację, iż rozpoczęto prace nad nowelizacją ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U z 2016 r. poz. 1793, 1807 i 1860). W związku z powyższym, zwracam się do Pana Ministra z następującym pytaniem:
- Na jakim etapie są prace Ministerstwa Zdrowia nad nowelizacją ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, uwzględniające zapewnienie swobodnego dostępu do świadczeń zarówno osobom uzależnionym, jak i członkom rodzin osób uzależnionych?
- Czy Ministerstwo planuje jakieś doraźne, choćby przez wydanie „Rozporządzenia” rozwiązanie, które umożliwi dostęp do świadczeń bez uzyskiwania skierowań dla członków rodzin osób uzależnionych?
Z poważaniem
Poseł Małgorzata Zwiercan
9 sierpnia 2017 roku Poseł Małgorzata Zwiercan otrzymała odpowiedź na swoją interpelację w sprawie zasad udzielania świadczeń opieki zdrowotnej członkom rodzin osób uzależnionych.
Uprzejmie informuję, że zmiana art. 57 ust. 2 pkt 11 ww. ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych
(Dz. U. z 2016 r. poz. 1793, z późn. zm.) została uwzględniona w projekcie ustawy o zmianie ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych oraz ustawy o odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny finansów publicznych (UD 151). Ww. projekt został przyjęty przez Komitet Stały Rady Ministrów w dniu 20 kwietnia 2017 r. Aktualnie projekt jest przedmiotem prac Rady Ministrów, po czym zostanie przekazany do Sejmu RP.
W celu umożliwienia skorzystania bez skierowania lekarza ubezpieczenia zdrowotnego ze świadczeń w poradni leczenia uzależnień, wszystkim grupom pacjentów cierpiącym na zaburzenia obarczone negatywną oceną społeczną, którym przysługują gwarantowane świadczenia w placówkach leczenia uzależnień, zgodnie z rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 6 listopada 2013 r. w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu opieki psychiatrycznej i leczenia uzależnień (Dz. U. z 2013 r. poz. 1386, ze zm.) w tym członkom rodzin oraz osobom pozostającym w bliskich relacjach z osobami uzależnionymi, patologicznym hazardzistom lub osobom cierpiącym na zaburzenia nawyków i popędów. Ponadto aktualnie obowiązujący zapis, zgodnie z którym nie wymaga się skierowania od osób uzależnionych w zakresie lecznictwa odwykowego, czytany dosłownie zezwala na pojawienie się w placówce odwykowej osobom z już rozpoznanym uzależnieniem, natomiast większość pacjentów placówek leczenia uzależnień to pacjenci pierwszorazowi, którzy rozpoznanie nozologiczne otrzymają dopiero po zakończeniu procesu diagnostycznego.
Wobec powyższego art. 57 ust. 2 pkt 11 ustawy o zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych otrzymał następujące brzmienie:
„11) w zakresie leczenia uzależnień:
- a) dla osób zgłaszających się z powodu uzależnienia;
- b) dla osób zgłaszających się z powodu współuzależnienia, czyli:
– osób spokrewnionych lub niespokrewnionych z osobą uzależnioną, wspólnie z nią zamieszkujących i gospodarujących;
– osób, których stan psychiczny powstał na skutek pozostawania w związku emocjonalnym z osobą uzależnioną;”.
Mając na uwadze aktualny, końcowy etap prac legislacyjnych w przedmiotowym zakresie, wydaje się, że wydanie rozporządzenia, które również byłoby procedowane zgodnie z przepisami uchwały Nr 190 Rady Ministrów z dnia 29 października 2013 r. Regulamin pracy Rady Ministrów (M. P. z 2016 r. poz. 1006, ze zm.) jest w obecnej sytuacji bezcelowe.
Niniejszym, pozostaję w przekonaniu, iż przedmiotowe wyjaśnienia w nawiązaniu do pytań zawartych w interpelacji Pani Poseł Małgorzaty Zwiercan zostaną przyjęte.
Łączę wyrazy szacunku,
Z upoważnienia
MINISTRA ZDROWIA
PODSEKRETARZ STANU
Zbigniew J. Król