W dniu 21 lipca Poseł Małgorzata Zwiercan wystosowała interpelację do Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego Pana Jarosława Gowina w sprawie patologii w nauce.
Szanowny Panie Ministrze,
Polska zajmuje przedostatnie miejsce w UE w kategorii innowacyjności, co jest odbiciem niskiej pozycji uczelni akademickich, gdzie nie prowadzi się badań, a na pewno nie na duża skalę.
Jest to efekt m.in. braku lustracji i dekomunizacji w szkolnictwie wyższym. Życie naukowe niszczą też powołane jeszcze w czasach stalinowskich instytucje, jak Polska Akademia Nauk (PAN) czy Centralna Komisja ds. Stopni i Tytułów (CK). Bez likwidacji tych elementów stalinizmu możemy wkrótce zająć ostanie miejsce pod względem innowacyjności.
PAN, która powinna świecić przykładem, uchylała się od podjęcia badań związanych z katastrofą smoleńską. Z kolei, by zostać członkiem PAN, jak alarmują naukowcy, wystarczy mieć koneksje, a nie zasługi. Z kolei CK pilnuje, według informacji od osób proszących o interwencje, by nie zostały awansowane, zwłaszcza na tytuły naukowe, osoby niezależne, spoza układów wydziałowych.
Powszechną praktyką jest ingerencja członków PAN w przebieg postępowania na tytuł naukowy. Recenzje uprawnionych profesorów, nawet wysoko oceniające dorobek naukowy kandydata, są bez znaczenia.
Chciałabym zwrócić uwagę na jeszcze jeden aspekt – bizantyjski styl na na niektórych uczelniach akademickich. Nie ma pieniędzy na leczenie dzieci chorych na raka, są pieniądze na lukratywne Nagrody Rektora. W Wielkiej Brytanii nie ma akademii nauk, nie ma tytułu profesora, stąd też nie ma CK, nie ma też Nagród Rektora, a nauka brytyjska stoi dużo lepiej od naszej. O stanowiskach nauczycieli akademickich decydują tam uczelnie, a prace kwalifikacyjne kontroluje Państwowa Komisja Akredytacyjna (PaKA). Recenzent wewnętrzny pracy doktorskiej, bliższej naszej habilitacji, nie dostaje żadnego honorarium, a zewnętrzny, za większy zakres obowiązków honorarium w wysokości 155 GBP, czyli połowę tego co u nas. Radykalne zmiany na uczelniach są konieczne, chyba że wolimy zastój.
W związku z powyższym chciałabym prosić o odpowiedź na następujące pytania:
- Czy ministerstwo planuje holistyczne zmiany systemu funkcjonowania uczelni wyższych?
- Czy ministerstwo planuje zmiany w zakresie funkcjonowania Centralnej Komisji ds. Stopni i Tytułów?
Z poważaniem
Poseł Małgorzata Zwiercan
W dniu 9 sierpnia 2017 roku Poseł Małgorzata Zwiercan otrzymała odpowiedź w sprawie patologii w nauce.
Potrzeba przygotowania nowej ustawy regulującej w sposób kompleksowy obszar szkolnictwa wyższego i nauki (w tym funkcjonowania Centralnej Komisji do Spraw Stopni i Tytułów) od dawna była dostrzegana przez Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego. Wszelkie kwestie dotyczące szkolnictwa wyższego i nauki mające na celu podwyższenie jakości kształcenia oraz znaczącego wzrostu pozycji polskiej nauki na arenie międzynarodowej zostaną już wkrótce kompleksowo uregulowane w ramach projektu „Ustawa 2.0”.
W dniach 19-20 września br. podczas Narodowego Kongresu Nauki w Krakowie zostanie zaprezentowany projekt „Ustawy 2.0” obejmującej całość problematyki, regulowanej dotychczas przez cztery ustawy: Prawo o szkolnictwie wyższym, o stopniach naukowych i tytule naukowym oraz o stopniach i tytule w zakresie sztuki, o zasadach finansowania nauki i o kredytach i pożyczkach studenckich. Kongres będzie podsumowaniem konferencji programowych NKN, które od października 2016 r. odbywały się w całej Polsce oraz towarzyszących im debat i konsultacji ze wszystkimi ciałami przedstawicielskimi działającymi w obrębie nauki i szkolnictwa wyższego. Wśród ważnych obszarów podejmowanych w debatach znalazły się między innymi takie tematy jak: umiędzynarodowienie nauki i szkolnictwa wyższego, propozycje zmian w naukach humanistycznych i społecznych, zintensyfikowanie współpracy pomiędzy nauką, gospodarką i administracją publiczną, ścieżki kariery i rozwój młodej kadry akademickiej, dostępność kształcenia na poziomie elitarnym w powiązaniu z wysokiej jakości badaniami oraz ustrój i zarządzanie w szkolnictwie wyższym.
Informacje na temat prowadzonych prac dostępne są na stronie internetowej Ministerstwa. Przedstawiając powyższe zapraszam Panią Poseł do wzięcia udziału w tym wydarzeniu.