Interpelacja w sprawie zwiększenia płac pracowników ARiMR.

W dniu 12 listopada 2017 roku Poseł Małgorzata Zwiercan wystosowała interpelację do Ministra Finansów Pana Mateusza Morawieckiego w sprawie zwiększenia płac pracowników Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa.

Szanowny Panie Ministrze,

od kilku dni otrzymuję wiele apeli od pracowników Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa dotyczących zwiększenia funduszu płac.  Jak twierdzą pracownicy w ARiMR, od lat nie funkcjonuje sprawnie system informatyczny – ich podstawowe narzędzie pracy. Mimo tego – dzięki zaangażowaniu i pracowitości pracowników – udaje się terminowo realizować płatności dla rolników.

Z danych przytaczanych przez pracowników liczba nadgodzin w latach 2016-2017 przypadająca na jednego pracownika przekraczała kodeksowe 150 i w większości przypadków wynosiła 250 ewidencjonowanych; nierzadkie były też przypadki nieewidencjonowanych nadgodzin.

Zarobki w ARiMR nie były podnoszone w latach 2009-2015, co spowodowało realne obniżenie poziomu życia pracowników. Regulacje w latach 2016-2017 poprawiły nieco sytuację najniżej zarabiających, nie zmieniły się jednak wynagrodzenia pracowników z długim stażem, najbardziej doświadczonych. Wciąż 60% pracowników Agencji zarabia ok. 2000 zł netto.
Jak twierdzą apelujący z Agencji, odchodzą dobrze wykształceni, doświadczeni pracownicy, których trudno zastąpić.

Pracownicy podkreślają także, że mimo wielkiej odpowiedzialności i faktu, że ARiMR jest największą agencją płatniczą w Europie, zarabiają realnie mniej niż pracownicy Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa.

W związku z powyższym proszę o odpowiedź na następujące pytania:

1. Czy ministerstwo zna strukturę płac w Agencji Restrukturyzacji
   i Modernizacji Rolnictwa?
2. Czy ministerstwo planuje wzrost wynagrodzeń dla pracowników Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa w 2018 roku? Jeżeli tak,
   to kiedy? Jeżeli nie, to dlaczego?

Z poważaniem

Poseł Małgorzata Zwiercan

W dniu 8 grudnia 2017 roku Poseł Małgorzata  Zwiercan otrzymała odpowiedź na swoją interpelację w  sprawie zwiększenia płac pracowników Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa.
W interpelacji zostały poruszone kwestie niskich wynagrodzeń pracowników ARiMR, odchodzenia z pracy doświadczonych pracowników, pracy w godzinach nadliczbowych oraz funkcjonowania
systemu informatycznego w Agencji.
1. Czy Ministerstwo zna strukturę płac w Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa?
Poniżej przedstawiam informacje dotyczące przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia brutto pracowników ARiMR w roku 2017, przekazane przez Agencję.

Tabela. Przeciętne miesięczne wynagrodzenie brutto ogółem oraz mediana wynagrodzenia pracowników ARiMR w roku 2017.

2. Czy Ministerstwo planuje wzrost wynagrodzeń dla pracowników Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa w 2018 roku? Jeżeli tak, to kiedy? Jeżeli nie, to dlaczego?
Uprzejmie informuję, że problem zamrożenia funduszu wynagrodzeń ARiMR dotyczy wszystkich jednostek sektora finansów publicznych, w tym państwowych osób prawnych. W roku 2016 i 2017
zwiększone zostały wydatki budżetowe na wynagrodzenia pracowników ARiMR: zgodnie z planem finansowym na 2016 r. środki zaplanowane na wynagrodzenia zwiększyły się o 8,8%
w stosunku do roku poprzedniego, natomiast zgodnie z planem finansowym na 2017 r. środki na wynagrodzenia zwiększyły się o 1,3% w stosunku do roku poprzedniego. Tak więc w latach 2016–
2017 środki na wynagrodzenia w ARiMR wzrosły o ponad 10%. Podjęte w latach 2016–2017 działania umożliwiły wzrost płacy minimalnej w Agencji do wysokości 2700 zł brutto. Liczba
pracowników, którzy w latach 20162017 otrzymali podwyżkę wynagrodzenia wyniosła 10 914 osób, w tym w biurach powiatowych 6 511 osób.
Dodatkowo, informuję, że na podstawie art. 8 ust. 3 projektu ustawy o szczególnych rozwiązaniach służących realizacji ustawy budżetowej na rok 2018, w przyszłym roku – w drodze wyjątku od zasady zamrożenia w 2018 r. płac w jednostkach i instytucjach sektora finansów publicznych na poziomie roku 2017 – wielkość wynagrodzeń w ARiMR może przekroczyć wielkość wynagrodzeń ustaloną w planie finansowym ujętym w projekcie ustawy budżetowej na 2018 r. przedłożonym Sejmowi.
Wyjątek został wprowadzony w celu zapewnienia obsługi informatyczno-administracyjnej nowych zadań w zakresie Wspólnej Polityki Rolnej.
Odnosząc się do zarzutu dotyczącego odchodzenia doświadczonych pracowników z ARiMR w związku z niskimi wynagrodzeniami, jak poinformowała ARiMR, struktura zatrudnienia, wskazuje,
że liczba osób z wykształceniem wyższym stanowi ponad 96% ogółu zatrudnionych a blisko 2/3 pracowników legitymuje się ponad 10-letnim stażem pracy w Agencji. Rotacja pracowników
w 2017 roku (stan na dzień 15 października 2017 r.) nie jest wysoka, na co wskazuje liczba osób, tj. 64 osoby, które rozwiązały stosunek pracy za wypowiedzeniem, i wyniosła ona niecałe 0,6% ogółu
zatrudnionych. Liczba pracowników, tj. 347 osób, z którymi rozwiązano stosunek pracy na mocy porozumienia stron kształtuje się obecnie na poziomie 3%. Dlatego też wniosek, że z Agencji
odchodzą ludzie najlepiej wykształceni i z długoletnim stażem nie ma uzasadnienia w aspekcie poziomu rotacji pracowników i może dawać fałszywy obraz sytuacji, biorąc pod uwagę procentowy
udział zatrudnionych z wykształceniem wyższym.
Jeżeli chodzi o pracę w godzinach nadliczbowych, o czym mowa w interpelacji, mając na względzie postulaty zakładowych organizacji związkowych, które sygnalizowały nieprawidłowości w zakresie zlecania oraz rozliczania pracy w godzinach nadliczbowych, pracodawca w październiku oraz listopadzie br. przeprowadził kontrolę rozliczania czasu pracy w godzinach nadliczbowych
w oddziałach regionalnych Agencji. Sprawdzeniu poddano zlecanie i rozliczanie pracy w godzinach nadliczbowych w dwóch okresach rozliczeniowych, od stycznia do kwietnia – I okres rozliczeniowy
w 2017 r. oraz od maja do sierpnia – II okres rozliczeniowy w 2017 r. Analizy dokonano w podziale na godziny nadliczbowe, wypracowane w dni robocze oraz w dni wolne od pracy, w podziale
na oddziały regionalne i biura powiatowe. Dodatkowo, w rozbiciu na godziny nadliczbowe, za które pracownikom zostało wypłacone wynagrodzenie oraz za które pracownikom został udzielony czas wolny. Z dokonanej analizy wynika, że praca w godzinach nadliczbowych zlecana jest i rozliczana w granicach ustanowionych przez przepisy kodeksu pracy oraz regulamin pracy ARiMR. Przede wszystkim, zachowane jest prawo pracownika do co najmniej 11 godzin nieprzerwalnego odpoczynku w każdej dobie oraz do co najmniej 35 godzin nieprzerwanego odpoczynku w każdym tygodniu.
Ponadto wszystkie godziny nadliczbowe wypracowane przez pracowników w danym kwartale rozliczeniowym są rozliczane w tym samym kwartale, poprzez udzielenie pracownikom czasu wolnego od pracy bądź wypłatę wynagrodzenia wraz z dodatkiem. Ponadto w związku z zawartą w interpelacji informacją, iż liczba nadgodzin przekracza kodeksowy limit 150 godzin w roku kalendarzowym, uprzejmie informuję, że zgodnie z art. 151 ust. 3 kodeksu pracy liczba nadgodzin nie może przekroczyć dla poszczególnego pracownika 150 godzin w roku kalendarzowym. Jednakże zgodnie z ust. 4 ww. artykułu, w układzie zbiorowym pracy lub w regulaminie pracy albo w umowie o pracę, jeżeli pracodawca nie jest objęty układem zbiorowym pracy lub nie jest obowiązany do ustalenia regulaminu pracy, jest dopuszczalne ustalenie innej liczby godzin nadliczbowych w roku kalendarzowym, niż określony w kodeksie pracy limit. W regulaminie pracy pracowników ARiMR wprowadzone zostały, w uzgodnieniu z zakładowymi organizacjami związkowymi, postanowienia, iż maksymalna liczba godzin nadliczbowych przepracowanych przez pracownika Agencji, w razie wystąpienia szczególnych potrzeb pracodawcy, nie może przekroczyć 250 godzin w roku kalendarzowym.
W całej Agencji wystąpiły dwa przypadki przekroczenia wskazanego limitu 250 godzin w roku kalendarzowym. Pierwszy przypadek spowodowany był podliczeniem godzin nadliczbowych
pracownika oddzielnie w biurze powiatowym i w oddziale regionalnym. Drugi natomiast wynikał z braku odpowiedniego nadzoru bezpośredniego przełożonego pracownika. Mając jednak na względzie wystąpienie ww. przypadków, ARiMR podjęła działania zmierzające do wyeliminowania nieprawidłowości we wskazanym zakresie. Ponadto, Agencja zobowiązała się do przeprowadzenia szkolenia zarówno dla pracowników biur zarządzania zasobami ludzkimi, którzy zajmują się rozliczaniem pracy w godzinach nadliczbowych, jak również dla kierowników biur powiatowych, którzy odpowiedzialni są za zlecanie pracy w godzinach nadliczbowych, których celem będzie usystematyzowanie wiedzy w zakresie czasu pracy.
Niezależnie od powyższego, zgodnie z art. 11 ustawy z dnia 9 maja 2008 r. o Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, to Agencja a nie Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi jest pracodawcą w stosunku do pracowników zatrudnionych w Centrali Agencji, oddziałach regionalnych oraz biurach powiatowych. Minister RiRW nie jest organem powołanym do sprawowania nadzoru i kontroli przestrzegania prawa pracy w ARiMR, ponieważ zgodnie z art. 184 kodeksu pracy i art. 1 ustawy z dnia 13 kwietnia 2007 r. o Państwowej Inspekcji Pracy, organem właściwym w tym zakresie jest Państwowa Inspekcja Pracy.
Dodatkowo odnosząc się do zarzutu dotyczącego funkcjonowania systemu informatycznego, uprzejmie informuję, że w październiku 2016 r. został utworzony Wydział Tworzenia Oprogramowania w Lublinie, którego zadaniem jest rozwój i modyfikacja podstawowych systemów Agencji. Umożliwi to zmniejszenie zależności Agencji od zewnętrznych dostawców usług IT, co skutkować będzie ograniczeniem wydatków IT w kolejnych latach, w związku z przejmowaniem przez Wydział Tworzenia Oprogramowania w Lublinie zadań związanych z budową i rozbudową oraz utrzymywaniem systemów informatycznych ARiMR.
System informatyczny ARiMR dedykowany do obsługi wniosków o przyznanie płatności został zbudowany w 2004 roku. Od tamtego czasu system jest sukcesywnie rozwijany w celu jego
dostosowania do zmieniającego prawodawstwa unijnego i krajowego. Modyfikacje systemu w sposób odpowiadający potrzebom kolejnych kampanii są konieczne w celu zapewnienia realizacji płatności.
Ze względu na wielkość systemu, jego specyfikę oraz poziom skomplikowania, ARiMR zleca usługi rozwoju oraz utrzymania systemu wykonawcom zewnętrznym wyłanianym zgodnie z ustawą Prawo zamówień publicznych. Obecna umowa na rozwój i utrzymanie ww. systemu SIA została zawarta na okres 36 miesięcy, licząc od dnia 02.12.2016 r. Budżet umowy w kwocie 152 406 202,60 zł obejmuje zarówno usługi rozwoju, jak i utrzymania systemu IT i przewidziany został na okres trwania umowy.

Z poważaniem
Krzysztof Jurgiel
Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi

15 grudnia 2017 roku Poseł Małgorzata Zwiercan otrzymała odpowiedź na swoja interpelację  w sprawie zwiększenia płac pracowników Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, wypowiadając się w zakresie właściwości Ministra Rozwoju i Finansów.

Środki finansowe przeznaczone na wynagrodzenia pracowników Agencji w projekcie planu finansowego na 2018 r. zostały ujęte w projekcie ustawy budżetowej, przyjętym przez Radę
Ministrów i przekazanym do Parlamentu, zgodnie z wielkościami przedstawionymi przez dysponenta.
Jednocześnie informuję, że środki na wynagrodzenia pracowników Agencji były zwiększane w latach 2016 (o 47.407 tys. zł) i 2017 (o 7.622 tys. zł). W 2018 r. kwota na wynagrodzenia w Agencji zaplanowana została w kwocie o 19.211 tys. zł wyższej, co związane jest z przejęciem 322 etatów ze zniesionej z dniem 31 sierpnia 2017 r. Agencji Rynku Rolnego.
Konsekwencją zaplanowanego na 2018 r. zamrożenia wynagrodzeń w jednostkach sektora finansów publicznych jest przyjęcie w projekcie ustawy o szczególnych rozwiązaniach służących
realizacji ustawy budżetowej na rok 2018, że wielkość wynagrodzeń, z wyłączeniem wynagrodzeń finansowanych w ramach programów realizowanych z udziałem środków, o których mowa w art. 5 ust. 1 pkt 2 i 3 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (tj. środków pochodzących z budżetu Unii Europejskiej, Europejskiego
Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) oraz innych środków zagranicznych nie podlegających zwrotowi), nie może w 2018 r. przekroczyć wielkości wynagrodzeń ustalonych w planach
finansowych ujętych w projekcie ustawy budżetowej na rok 2018 przedłożonym Sejmowi (art. 7 ust. 3 projektu ustawy). Powyższe oznacza, o czym mowa w art. 8 ust. 2 projektu ustawy, że
wielkość wynagrodzeń w agencjach wykonawczych będzie mogła w 2018 r. przekroczyć wielkość wynagrodzeń ustalonych w planach finansowych ujętych w projekcie ustawy budżetowej na rok 2018 przedłożonym Sejmowi, w części finansowanej lub refundowanej z ww. środków (UE, EFTA i inne bezzwrotne środki zagraniczne), zaś w części współfinansowania
krajowego wówczas, gdy te zwiększane wynagrodzenia są finansowane w wysokości co najmniej 70%, a w przypadku Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020 – co
najmniej 63%, ze środków, o których mowa powyżej.
W przypadku spełnienia przez Agencję ww. przesłanek, będzie ona mogła dodatkowo sfinansować wynagrodzenia pracowników Agencji w zakresie alokacji środków unijnych
przyznanych przez Unię Europejską Polsce w ramach poszczególnych programów w Perspektywie Finansowej 2014-2020.
Natomiast zapis art. 8 ust. 3 ustawy z dnia 24 listopada 2017 r. o szczególnych rozwiązaniach służących realizacji ustawy budżetowej na rok 2018 wprowadza rozwiązanie umożliwiające
ewentualne zwiększenie wielkości wynagrodzeń w agencji płatniczej dla Wspólnej Polityki Rolnej w roku 2018, jeżeli będzie to wynikało z konieczności zapewnienia obsługi informatyczno-administracyjnej nowych zadań w zakresie Wspólnej Polityki Rolnej.