W dniu 12 stycznia 2018 r. Poseł Małgorzata Zwiercan wystosowała interpelację do Minister Edukacji Narodowej Pani Anny Zalewskiej w sprawie kształcenia nauczycieli w zakresie praktyki zawodowej.
Szanowna Pani Minister,
zawód nauczyciela jest niezwykle trudny, ale przede wszystkim bardzo odpowiedzialny. Nauczyciele bowiem kształtują rozwój psychiczny i społeczny polskich dzieci i młodzieży, niejednokrotnie bardziej wpływając na jego kształt niż dom rodzinny.
Od lat trwają dyskusje na temat kwalifikacji polskich pedagogów. Niewątpliwie mamy wśród nauczycieli wybitnych specjalistów w kwestii nauczanych przedmiotów, bo to właśnie ten element przygotowania zawodowego jest dominujący na studiach kierunkowych.
Niestety na studiach poświęca się bardzo mało uwagi na zdobywanie przez przyszłych nauczycieli umiejętności w zakresie praktycznego przygotowania do pracy.
Brakuje godzin zajęć praktycznych, dzięki którym przyszli nauczyciele mogliby kształcić swoje umiejętności interpersonalne, które pomogłyby im skuteczniej rozmawiać z uczniami i ich rodzicami. Brakuje również zajęć, które nie w teorii, ale w praktyce pozwoliłyby nabyć umiejętności rozwiązywania trudnych sytuacji wychowawczych.
Potrzebne jest również zwiększenie kompetencji zawodowych nauczycieli w kontekście specjalnych potrzeb dzieci, które na podstawie opinii i orzeczeń z poradni psychologiczno-pedagogicznych mają mieć dostosowane warunki nauki.
W związku z powyższym proszę o odpowiedzi na następujące pytania:
- Czy ministerstwo planuje zmiany w zakresie okresowej weryfikacji predyspozycji nauczycieli w pierwszych latach pracy?
- Czy Ministerstwo Edukacji Narodowej wraz z Ministerstwem Nauki i Szkolnictwa Wyższego planuje zmiany w kształceniu przyszłych nauczycieli, które pogłębiłyby ich umiejętności w zakresie komunikacji oraz rozwiązywania trudnych sytuacji wychowawczych?
- Czy Ministerstwo Edukacji Narodowej wraz z Ministerstwem Nauki i Szkolnictwa Wyższego planuje zmiany w kształceniu zawodowym nauczycieli, które zwiększyłyby ich kompetencje w zakresie nauczania i wychowania dzieci i młodzieży z specjalnymi potrzebami edukacyjnymi i wychowawczymi?
Z poważaniem
Poseł Małgorzata Zwiercan
W dniu 7 lutego 2018 roku Poseł Małgorzata Zwiercna otrzymała odpowiedź na swoja interpelację w sprawie kształcenia nauczycieli w zakresie praktyki zawodowej.
Szanowna Pani Poseł,
przepisami ustawy z dnia 27 października 2017 r. o finansowaniu zadań oświatowych (Dz. U. poz. 2203) wprowadzono zmiany w ustawie – Karta Nauczyciela. Ścieżka awansu zawodowego nauczyciela powiązana zostanie z oceną pracy i od 1 września 2019 r. długość tej ścieżki uzależniona będzie od jakości pracy nauczyciela.
Wprowadzone w ustawie – Karta Nauczyciela zmiany wydłużają ścieżkę awansu zawodowego łącznie z 10 do 15 lat, w tym m.in. wydłużają okres pierwszego stażu w szkole (na stopień nauczyciela kontraktowego) z 9 miesięcy do 1 roku i 9 miesięcy. Dłuższy czas trwania stażu podejmowanego przez nauczyciela rozpoczynającego pracę, pozwoli na rozpoznanie predyspozycji do wykonywania zawodu i lepszą adaptację w zawodzie.
Ocena pracy nauczyciela będzie dokonywana po zakończeniu stażu na każdy kolejny stopień awansu zawodowego, a także co 3 lata pracy w szkole. Oceniany będzie również stopień realizacji obowiązku określonego w art. 6 ustawy – Karta Nauczyciela, w którym zobowiązano nauczycieli do systematycznego doskonalenia się zgodne z potrzebami szkoły.
W związku z pytaniami dotyczącymi zmian w kształceniu przyszłych nauczycieli uprzejmie informuję, że powołany został przez Ministra Edukacji Narodowej – zarządzeniem nr 15 z dnia 24 kwietnia 2017 r. – Zespół do spraw kształcenia i doskonalenia nauczycieli. Zadaniem Zespołu jest wyrażanie opinii, w tym przedstawianie propozycji rozwiązań w sprawach dotyczących kształcenia i doskonalenia nauczycieli. W ramach zespołu powołano następujące grupy robocze:
doskonalenia nauczycieli,
warunków akredytacji placówek doskonalenia nauczycieli,
standardów kształcenia nauczycieli i kwalifikacji nauczycieli,
warunków prowadzenia przez uczelnie kształcenia nauczycieli i nadzoru nad kształceniem nauczycieli w uczelniach,
opisu kompetencji nauczyciela.
Grupa ds. standardów kształcenia nauczycieli i kwalifikacji nauczycieli przygotowała rekomendacje do zmian w kształceniu nauczycieli w systemie szkolnictwa wyższego, które zostały przekazane do Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego w związku z pracami nad ustawą Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce oraz opracowuje nowe standardy kształcenia nauczycieli. Zakłada się, że nowe standardy znacząco podniosą jakość przygotowania zawodowego, położą nacisk na kształcenie praktyczne w trakcie studiów oraz pozwolą wyposażyć przyszłych nauczycieli nie tylko w specjalistyczne kompetencje przedmiotowe, kompetencje metodyczne, ale także w równie ważne kompetencje wychowawcze, w tym w szczególności dotyczące pracy z dziećmi i młodzieżą ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi i wychowawczymi. Przyjęto, że w szerszym niż dotychczas zakresie uwzględnione będą zagadnienia dotyczące przygotowania psychologiczno-pedagogicznego do pracy z uczniem o specjalnych potrzebach edukacyjnych. Odpowiednio do zakresu kształcenia zaprojektowane zostaną komponenty praktyk pedagogicznych, obejmujących także praktykę opiekuńczo-wychowawczą i praktykę w zakresie pracy z uczniami o specjalnych potrzebach edukacyjnych.
Opracowane przez Zespół materiały będą podstawą do przygotowania nowego rozporządzenia w sprawie standardów kształcenia nauczycieli.