4 października 2018 roku Poseł Małgorzata Zwiercan i pozostali Posłowie wystosowali interpelację w sprawie wsparcia polskich producentów i usługodawców
Szanowny Panie Premierze,
Wiedza na temat tego, który usługodawca jest prawdziwie polski, bądź który produkt został wytworzony przez prawdziwie polską firmę, jest trudna do znalezienia dla większości Polaków.
Do mojego biura poselskiego wpłynęła propozycja jednego z wyborców, jak wyjść naprzeciw temu problemowi i tym samym wspomóc polską gospodarkę. Dobrym rozwiązaniem mogłoby być wprowadzenie regulacji prawnych nakazujących umieszczanie flagi kraju pochodzenia większościowego udziałowca tuż przy każdym logo firmy.
Flaga ta powinna być wielkości 20% logo, tak aby dla każdego była dobrze widoczna, a zagraniczne koncerny nie mogły ukryć pochodzenia towaru i wprowadzać konsumentów w błąd. Znamiennym przykładem był „Polski Bus”, który wcale nie był polski. Jeżeli akcjonariat jest rozproszony bądź żaden z właścicieli nie ma powyżej 20% własności, można by dodać dodatkowe oznaczenie. Nadzór nad kontrolą wchodziłby w kompetencje Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów.
W związku z powyższym zwracam się do Pana Premiera z pytaniami:
- Czy w ocenie Rządu klientom w Polsce łatwo jest rozpoznać polski produkt lub polskiego usługodawcę?
- Czy w ocenie Rządu klienci nie wybieraliby częściej produktów lub usług polskiego pochodzenia, gdyby cecha ta była łatwa do rozpoznania?
- Czy w Rządzie prowadzone są prace mające na celu wprowadzenie nowych rozwiązań promujących polskich producentów i usługodawców?
- Czy zaproponowane w niniejszej interpelacji rozwiązanie jest w ocenie przedstawicieli Rządu możliwe do zrealizowania?
7 listopada 2018 r. Poseł Małgorzata Zwiercan i inni Posłowie otrzymali odpowiedź na interpelację w sprawie wsparcia polskich producentów i usługodawców.
Problematyka określania kraju pochodzenia produktów lub usług jest bardzo skomplikowana. Zgodnie z obecnym stanem prawnym wszystkie produkty udostępniane konsumentom powinny posiadać odpowiednie oznakowanie, przy czym przepisy normujące obrót poszczególnymi kategoriami wyrobów w sposób szczegółowy normują te zagadnienia.
Odnośnie do podniesionej przez Panie Posłanki kwestii znakowania „polskich produktów” wskazać należy, że przepisy w tym zakresie istnieją wyłącznie w przypadku żywności. Od 1 stycznia 2017 r. obowiązuje przepis art. 7b ustawy o jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych, zgodnie z którym ustanowiono wymagania dla znakowania żywności oznakowaniem „Produkt polski”, który można umieszczać, m.in. na mięsie wieprzowym – jeśli pozyskano je ze zwierząt urodzonych na terenie Polski oraz których chów i ubój
odbyły się w Polsce, na mleku czy maśle – jeśli pozyskano je od zwierząt, których chów odbywa się w Polsce. Przepis ten uprawnia przedsiębiorców, których wyroby spełniają ww. wymagania do umieszczania stosownego oznakowania. Nie jest to jednak obowiązkiem podmiotów gospodarczych. Tym niemniej, w przypadku umieszczenia niniejszego oznakowania, jest ono weryfikowane w toku urzędowych kontroli realizowanych przez Inspekcję Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych (na etapie producentów)
oraz Inspekcję Handlową (w detalicznym obrocie żywnością).
Zgadzamy się, że polskim konsumentom często trudno jest rozpoznać polski produkt lub usługi świadczone przez polskiego przedsiębiorcę. Trudność ta powodowana jest przez szereg czynników, często wynikających m.in. z określonej sytuacji rynkowej. W ocenie Ministerstwa Przedsiębiorczości i Technologii konsumenci zdecydowaliby się na zakup polskich produktów, gdyby te były w odpowiedni sposób oznakowane. Istotne znaczenie ma tutaj także kształtowanie obywatelskiej edukacji ekonomicznej oraz patriotyzmu
gospodarczego.
W ministerstwie trwają prace nad programem, w ramach którego podjętych zostanie szereg kwestii mających na celu zwiększenie świadomości społecznej na temat korzyści wynikających z zakupu polskich produktów i usług, poprawę wizerunku polskich produktów i firm w Polsce i na rynkach zagranicznych; zwiększenie rozpoznawalności i konkurencyjności polskich produktów i przedsiębiorstw w Polsce i poza jej granicami.
Ewentualna regulacja w tym zakresie wymaga jednak bardzo poważnych analiz, począwszy od ustalenia czy ma być to oznakowanie obligatoryjne czy dobrowolne, dotyczące wyłącznie wyrobów/usług polskich, unijnych, czy też wszystkich krajów. Obecnie wydaje się, że w przypadku ewentualnego przyjęcia tego rodzaju rozwiązań powinno być to oznakowanie dobrowolne z kryteriami wynikającymi z przepisów.
Należy również mieć na uwadze, że wszelkie projektowane regulacje powinny być rozpatrywane w kontekście obowiązującego prawa unijnego (szczególnie celnego – określającego zasady pochodzenia towarów) oraz międzynarodowych umów handlowych wiążących Rzeczpospolitą Polską z innymi krajami i rozważać przy tym należy ewentualność wprowadzenia równorzędnych rozwiązań wobec polskich podmiotów. Otwartym zagadnieniem pozostają konsekwencje tego rodzaju rozwiązań dla krajowych przedsiębiorców, szczególnie w branżach, w których Polska pozostaje znaczącym eksporterem.
Zaproponowane przez Panie Posłanki rozwiązania zostaną przeanalizowane i wzięte pod uwagę w toku dalszych prac.
Z poważaniem
z up. Ministra
Mariusz Haładyj