Warning: A non-numeric value encountered in /wp-content/themes/proparty/fw/core/core.reviews.php on line 214

Warning: A non-numeric value encountered in /wp-content/themes/proparty/fw/core/core.reviews.php on line 214
Interpelacja w sprawie implantów słuchowych

Interpelacja w sprawie implantów słuchowych

W dniu 6 listopada Poseł Małgorzata Zwiercan wystosowała interpelację do  Ministra Zdrowia Łukasza Szumowskiego w sprawie implantów słuchowych.

 

Szanowny Panie Ministrze,

 

Od lat osoby niesłyszące i lekarze zabiegają, by oczekiwanie na wymianę procesorów dźwięku, będących elementem implantu słuchowego, nie trwało kilka lat, lecz by wymiana była dokonywana w chwili gdy użytkowane przez pacjenta urządzenie przestaje działać prawidłowo.

W styczniu 2018 roku organizacje skupiające pacjentów z całego kraju wystosowały do Pana Ministra petycje w sprawie skrócenia czasu oczekiwania na wymiany procesorów, których średnia żywotność wynosi 5 lat.

W efekcie doszło do spotkania przedstawicieli pacjentów z Panem ministrem oraz dyrektor Departamentu Zdrowia Publicznego. Jak dowodzą walczący o szybsze terminy wymiany procesorów dźwięku, Pani dyrektor poinformowała, że ministerstwo nie prowadzi i nie planuje prowadzić prac zmierzających do zmiany przepisów, co dałoby możliwość szybkiego rozwiązania problemu.

Ostatnio pojawiła się ekspercka opinia sporządzona przez Radę Przejrzystości przy Prezesie Agencji Oceny Technologii Medycznych i Taryfikacji. Wynika z niej, że system zapewnienia niesłyszącym odpowiedniej opieki nie zawsze się sprawdza. Wpływa to na pogorszenie jakości leczenia, a nawet jego przerwanie.

W związku z powyższym proszę o odpowiedzi na następujące pytania:

  1. Czy ministerstwo planuje wprowadzenie standardów, wytycznych krajowych oraz kryteriów kwalifikacji, których brak zauważyła Rada Przejrzystości? Jeżeli tak to kiedy? Jeżeli nie to dlaczego?
  2. W jaki sposób ministerstwo planuje rozwiązać problem kolejek wśród osób oczekujących na wymianę procesorów dźwięku, będących elementem implantu słuchowego?

 

 

Z poważaniem

Poseł Małgorzata Zwiercan

 

 

29 listopada 2018 roku Poseł Małgorzata Zwiercan otrzymała odpowiedź na swoją interpelację w sprawie implantów słuchowych.

Odnosząc się do pierwszego pytania, uprzejmie wyjaśniam, iż w dniu 30 maja 2018 r., Ministerstwo Zdrowia na podstawie art. 31n pkt 5 ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, zwróciło się do Prezesa Agencji Oceny Technologii Medycznych i Taryfikacji w sprawie przygotowania opinii w zakresie skuteczności klinicznej i praktycznej oraz bezpieczeństwa stosowania procesorów mowy we wszczepionych pacjentom implantach ślimakowych do pnia mózgu oraz procesorów dźwięku w innych implantach słuchowych.
W dniu 1 października 2018 r. Ministerstwo Zdrowia otrzymało opinię Rady Przejrzystości oraz Prezesa Agencji Oceny Technologii Medycznych i Taryfikacji w przedmiotowej sprawie. W dniu 17 października 2018 r. Prezes AOTMiT, przekazał uzupełnienie materiałów analitycznych do raportu „skuteczność kliniczna i praktyczna oraz bezpieczeństwo stosowania procesorów mowy we wszczepionych pacjentom implantach ślimakowych do pnia mózgu oraz procesorów dźwięku w innych implantach słuchowych”.
Zgodnie z otrzymaną opinią AOTMiT, na podstawie przepisów rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 22 listopada 2013 r. w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu leczenia szpitalnego (tj. Dz. U. z 2017 r. poz. 2295), wszystkim pacjentom, którzy wymagają leczenia zaburzeń słuchu za pomocą wszczepialnych protez słuchu, tj. z zastosowaniem implantów ślimakowych i pniowych oraz z zastosowaniem implantów ucha środkowego i implantów zakotwiczonych przysługuje świadczenie, na które składa się:
20.96 Wszczepienie/wymiana protezy ślimaka – nieokreślone inaczej,
20.98 Wszczepienie/wymiana wielokanałowej protezy ślimaka,
20.991 Wszczepienie/wymiana implantu ucha środkowego,
20.992 Wszczepienie/wymiana implantu pniowego,
20.993 Wszczepienie/wymiana innego implantu słuchowego,
20.994 Wymiana elektronicznych protez słuchu – procesora mowy.
Procedury wymiany procesora mowy wg ICD-9 obejmują:
20.9941 Wymiana elektronicznych protez słuchu ślimakowych i pniowych – procesora mowy,
20.9942 Wymiana elektronicznych protez słuchu ucha środkowego – procesora mowy,
20.9943 Wymiana elektronicznych protez słuchu na przewodnictwo kostne –procesora/przetwornika mowy.
Obowiązujące przepisy zarządzenia nr 66/2018/DSOZ Prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia z dnia 29 czerwca 2018 r. w sprawie określania warunków zawierania i realizacji
umów w rodzaju leczenie szpitalne oraz leczenie szpitalne – świadczenia wysokospecjalistyczne, umożliwiają rozliczenie wymiany procesorów dźwięku różnego typu: „wymiana procesora mowy” lub „wymiana przetwornika mowy implantów na przewodnictwo kostne” w ramach następujących grup JGP:
 C07G Wymiana procesora implantów ślimakowych i do pnia mózgu,
 C07H Wymiana procesora mowy implantów ucha środkowego,
 C07I Wymiana przetwornika mowy implantów na przewodnictwo kostne.
Zaznaczyć przy tym należy, że w przepisach zarządzenia Prezesa NFZ w odniesieniu do świadczeń rozliczanych w ramach JGP (C07G, C07H, C07I) związanych z wymianą procesora mowy lub przetwornika mowy implantów na przewodnictwo kostne, dookreślono, że wymiana procesora mowy lub dźwięku „obejmuje:
 wyłącznie wymianę całego urządzenia,
 wymianę nie wcześniej niż przed upływem okresu gwarancji,
 konieczność przedstawienia opinii ośrodka o braku przydatności urządzenia do dalszego użytkowania,
 nie obejmuje wymiany z powodu uszkodzeń z winy użytkownika”.
Należy zaznaczyć, że w przypadku systemu implantów na przewodnictwo kostne w zarządzeniu Prezesa NFZ w sprawie leczenia szpitalnego (katalog świadczeń odrębnych 1b) wprowadzono możliwość realizacji w trybie jednodniowym (ambulatoryjnym) dopasowania przetwornika mowy po wszczepieniu systemów implantów na przewodnictwo kostne. lub po wszczepieniu implantu ślimakowego innego niż na przewodnictwo kostne i rozliczenia tych procedur poprzez poniższe produkty rozliczeniowe:
 5.52.01.0001501 Dopasowanie zewnętrznego przetwornika mowy systemów implantów na przewodnictwo kostne,
 5.52.01.0001502 Dopasowanie procesora mowy systemów implantów elektronicznych protez słuchu innych niż na przewodnictwo kostne.
Jednocześnie poniżej pozwalam sobie przedstawić wyszukane wytyczne kliniczne, rekomendacje na podstawie raportów HTA oraz rozwiązania w innych krajach, w kontekście czasu użytkowania procesorów:
 wytyczne:
o Ministry of Health & New Zeland Government 2016 (Nowa Zelandia): wymiana aparatów słuchowych nie jest dostępna częściej niż raz w ciągu 6 lat, z wyjątkiem szczególnych okoliczności, które muszą być dokładnie opisane przez zatwierdzonego rzeczoznawcę w momencie składania wniosku. Zatwierdzenie zamiennych aparatów słuchowych w tym okresie będzie oparte na indywidualnej sytuacji danej osoby i ogólnej dostępności budżetu. Zamienne aparaty słuchowe lub dodatki na aparaty słuchowe są dostępne tylko wtedy, gdy obecny aparat słuchowy nie może być naprawiony lub zmodyfikowany w celu zaspokojenia obecnych potrzeb pacjenta, a wymiana jest jedyną realną opcją.

o Government of Western Australia Department of Health 2013 (Australia): wytyczne wskazują, że powinny zostać wprowadzone rozwiązania umożliwiające modernizację procesorów mowy w co najmniej 5-letnich odstępach czasu. Ponadto wytyczne wskazują, że pacjent powinien mieć możliwość wypożyczenia procesora mowy, w sytuacji gdy jego będzie wymagał naprawy.
 rekomendacje na podstawie raportów HTA:
o Health Technology & Policy Unit School of Public Health, Department of Public Health Sciences, University of Alberta Edmonton, AB Canada 2011 (Kanada):
rekomendacja wskazuje, że wymiana części do implantów BAHA może zawierać około 72 baterie co 6 miesięcy oraz nowy procesor dźwięku co 5 lat. Forma użytkowania to umowa abonamentowa, która jest zawierana na okres od roku do 3 lat i obejmuje koszt urządzeń zamiennych w całym okresie użytkowania.
o The Commonwealth of Australia 2010 (Australia): rekomendacja wskazuje, że wymiana procesora dźwięku dla CI (implant ślimakowy) i MEI (implant ucha środkowego) powinna nastąpić co 6 lat.
o Health Technology Assessment NIHR HTA UK programme 2009 (Wielka Brytania): rekomendacja wskazuje, że zewnętrzna część implantu ślimakowego jest objęta gwarancją na bezpłatne naprawy i/lub wymianę, w okresie gwarancji trwającym 3 lata. Ponadto wskazano, że procesor powinien być wymieniany co 10 lat.
 W ramach rozwiązań stosowanych w poszczególnych krajach, odnaleziono informację, że w Kanadzie minimalny czas, po którym jest możliwość wymiany procesorów wynosi 3 lata.

Należy mieć na uwadze brak możliwości jednoznacznego odniesienia, sposobu stosowania implantów zalecanego w odnalezionych materiałach, do praktyki klinicznej w Polsce. Wynika to zarówno z możliwych rozbieżności, co do stosowanych aparatów oraz zalecanych okresów wymiany i zaleceń producentów w różnych krajach.
Na podstawie opinii Prezesa Agencji zostanie rozważone wypracowanie standardu  postępowania w omawianym zakresie. Celem działania byłoby ujednolicenie kryteriów kwalifikacji do procedury wymiany procesorów mowy i dźwięku z zachowaniem odpowiedniej skuteczności klinicznej i bezpieczeństwa oraz przy jednoczesnym uwzględnieniu możliwych do wydatkowania środków NFZ.
Mając także na względzie powyższe uprzejmie wyjaśniam, iż w Ministerstwie Zdrowia trwają prace analityczne, mające na celu rozwiązanie zaistniałej sytuacji.

Należy również wskazać, że sygnały docierające do Ministerstwa Zdrowia w porównaniu do uwagi Prezesa Agencji wskazują, że konieczne jest zbadanie skali zjawiska
konieczności wymiany procesorów oraz implantów w czasie krótszym niż 6 lat oraz zbadana zostanie możliwość wprowadzenia rozwiązań polegających na wypożyczaniu
procesorów na czas naprawy. Podobnie jak ma to miejsce w innych krajach. Pismo w tej sprawie zostało skierowane do Narodowego Funduszu Zdrowia.
Odnosząc się do drugiego pytania, uprzejmie wyjaśniam, iż implant ślimakowy, jak również zewnętrzna jego część – procesor mowy, nie zostały ujęte w rozporządzeniu
Ministra Zdrowia z dnia 19 czerwca 2017 roku w sprawie określenia wykazu świadczeń opieki zdrowotnej wymagających ustalenia odrębnego sposobu finansowania (Dz. U.
z 2017 roku poz. 1225 z późn. zm.), a co za tym idzie, finansowanie tych świadczeń odbywa się w ramach kwoty ryczałtu systemu podstawowego szpitalnego zabezpieczenia świadczeń opieki zdrowotnej. Tym samym, o ilości środków finansowych przeznaczonych na poszczególne zakresy świadczeń opieki zdrowotnej decydują sami dyrektorzy podmiotów leczniczych w oparciu o aktualne potrzeby pacjentów.
Jednocześnie uprzejmie informuję, że ustawa z dnia 24 listopada 2017 r. o zmianie ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych
(Dz. U. z 2017 r., poz. 2434), przewiduje systematyczny wzrost nakładów publicznych na ochronę zdrowia, tak aby docelowo osiągnęły poziom 6 % PKB. Dodatkowe środki finansowe stworzą warunki do zwiększenia dostępności do świadczeń opieki zdrowotnej oraz zmniejszenia kolejek oczekujących, w tym w omawianym zakresie świadczeń.
Ponadto należy zaznaczyć, iż zgodnie z porozumieniem zawartym przez Ministra Zdrowia z Porozumieniem Rezydentów Ogólnopolskiego Związku Zawodowego Lekarzy, osiągnięcie ww. 6% PKB nastąpi już w 2024 roku.

 

Łączę wyrazy szacunku,
z upoważnienia Ministra Zdrowia,
Zbigniew Król
Podsekretarz Stanu