W dniu 23 lutego 2016 r. Poseł Małgorzata Zwiercan złożyła interpelację poselską do Ministra Finansów Pawła Szałamachy w sprawie podatku od odsetek z lokat i oszczędności.
Interpelacja do Ministra Finansów Pawła Szałamachy w sprawie podatku od odsetek z lokat i oszczędności.
Szanowny Panie Ministrze!
Od 2002 roku w Polsce obowiązuje podatek od odsetek z lokat i oszczędności, będący zryczałtowanym podatkiem dochodowym od osób fizycznych, który został wprowadzony przez Marka Belkę. Jego wysokość określono na 19%, ponieważ wówczas taka była stawka najniższego podatku od osób fizycznych.
Obecnie (od 1 stycznia 2009) najniższy próg podatkowy wynosi 18%. Tymczasem podatek od odsetek i oszczędności pozostaje w niezmienionej wysokości. W praktyce podatek ten najbardziej obciąża osoby oszczędzające niewielkie kwoty, nie mogące pozwolić sobie na inne formy lokaty kapitału.
Mając na uwadze los Polaków, oszczędzających jedynie niewielkie kwoty, które stanowią zabezpieczenia wobec trudnych sytuacji losowych, chciałabym prosić o następujące informacje:
1. Czy Ministerstwo Finansów planuje likwidację lub zmiany w podatku od odsetek z lokat i oszczędności?
2. Czy Ministerstwo Finansów planuje zmiany w zakresie zróżnicowania wysokości podatku od odsetek z lokat i oszczędności w zależności od form kapitału lub jego wysokości?
Z poważaniem
Poseł Małgorzata Zwiercan
W dniu 9 marca 2016 roku Poseł Małgorzata Zwiercan otrzymała od Ministra Finansów odpowiedź na interpelację w sprawie podatku od odsetek z lokat i oszczędności.
Odpowiadając interpelację nr 1284 Pani Poseł Małgorzaty Zwiercan z dnia 26 lutego 2016 r. w sprawie podatku od odsetek z lokat i oszczędności, uprzejmie informuję.
Stosownie do art. 30a ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r. poz. 361, z późn zm.), zwanej dalej „ustawą PIT”, od uzyskanych
przychodów z odsetek lub innych przychodów od środków pieniężnych zgromadzonych na rachunku podatnika lub w innych formach oszczędzania, przechowywania lub inwestowania, prowadzonych przez podmiot uprawniony na podstawie odrębnych przepisów pobiera się 19% zryczałtowany podatek dochodowy.
Zryczałtowana forma opodatkowania wskazuje, że przychodów opodatkowanych w ten sposób nie łączy się z innymi przychodami. Zauważyć należy, że konstrukcja zryczałtowanej formy opodatkowania stanowi uproszczoną formę podatku dochodowego. Cechą charakterystyczną tej formy jest przypisanie zobowiązania podatkowego do przychodu (dochodu) otrzymanego z danego zdarzenia (np. postawienia do dyspozycji podatnika odsetek od środków zgromadzonych na rachunku bankowym), a nie kumulacji dochodów w okresie rozliczeniowym (np. w roku podatkowym). Kolejnym elementem wyróżniającym takie opodatkowanie jest uproszczony pobór podatku. Podatek pobierany jest przez płatnika, a więc podatnik nie wykazuje takich przychodów w zeznaniu podatkowym, ani nie rozlicza podatku.
Jakakolwiek zmiana zasad opodatkowania przychodów z odsetek z lokat i oszczędności opodatkowanych w formie zryczałtowanej poprzez wprowadzenie zróżnicowania wysokości podatku od form kapitału i jego wysokości (np. ze względu na czas trwania lokaty lub jej wysokość) skutkowałaby skomplikowaniem systemu podatkowego. Spowodowałoby to konieczność przypisania praw do konkretnej osoby dokonującej tego typu inwestycji finansowej.
Konsekwencją byłoby nałożenie obowiązku rozliczania podatku od przychodów z tego tytułu przez podatników. W wyniku tego nastąpiłoby zwiększenie zakresu obowiązków informacyjnych składanych przez instytucje finansowe, wprowadziłoby to dodatkowy obowiązek składania zeznań przez podatników i płacenia podatków, a także dodatkowego gromadzenia i przetwarzania danych w organach podatkowych, co zwiększyłoby koszty obsługi podatku (zarówno po stronie płatników jak i organów podatkowych).
Podniesiona w interpretacji kwestia, że w praktyce podatek od odsetek i oszczędności „najbardziej obciąża osoby oszczędzające niewielkie kwoty, nie mogące pozwolić sobie na inne formy lokaty kapitału”, w mojej ocenie nie znajduje uzasadnienia. Zauważyć należy, że podatek ten jest płacony od odsetek z lokat i oszczędności, czyli od przyrostu majątku oszczędzającego.
Wprowadzenie niższej stawki podatkowej dotyczącej opodatkowania odsetek z lokat i oszczędności spowodowałby, iż z takiej obniżki skorzystałyby także osoby, które mają wysoki status majątkowy a swoje nadwyżki finansowe inwestują w lokatach.
Jednocześnie nie można pominąć, iż zwolnienie z podatku lub niższa względem innych rodzajów inwestycji kapitałowych stawka podatkowa stosowana do przychodów od odsetek z środków zgromadzonych na rachunkach oszczędnościowych stworzyłoby preferencje rynkowe dla tej grupy produktów, co miałoby wpływ na zróżnicowanie rentowności inwestycji kapitałowych. Spowodować to mogłoby odejście inwestorów indywidualnych od bezpośredniego inwestowania na giełdzie papierów wartościowych oraz inwestowania w fundusze kapitałowe. Dochody bowiem w tego rodzaju inwestycjach pozostawałyby opodatkowane na dotychczasowych zasadach. Konsekwencją tego byłoby stworzenie uprzywilejowanego podatkowo segmentu rynku inwestycji kapitałowych (rachunków bankowych), tym samym nadając podatkowi niepożądaną funkcję instrumentu kreującego ten rynek.
W związku z tym, realizacja takiego rozwiązania mogłaby się spotkać z zarzutem naruszenia konstytucyjnej równości podmiotów w prawie, prawa dotyczącego zasad ochrony konkurencji.
Spowodowałaby także wzrost kosztów obsługi długu publicznego, ponieważ rentowność papierów dłużnych Skarbu Państwa musiałaby być wyższa, żeby była konkurencyjna dla zwolnionych z opodatkowania albo niżej opodatkowanych odsetek z lokat i oszczędności.
Biorąc pod uwagę powyższe, nie są podejmowane obecnie prace zmierzające do zmiany zasad opodatkowania odsetek z oszczędności zgromadzonych na rachunkach bankowych.