W dniu 14 lutego 2018 roku Poseł Małgorzata Zwiercan wystosowała interpelację do Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji Pana Joachima Brudzińskiego w sprawie pracowników Służby Ochrony Państwa.
Szanowny Panie Ministrze,
Po latach rządów PO-PSL w Służbie Ochrony Państwa wykazano wiele zaniedbań i zaniechań. Krytykowano niedofinansowanie formacji czy brak modernizacji obiektów. Przez okres dwóch lat rządów Prawo i Sprawiedliwość próbowało dokonać zmian w funkcjonowaniu dawnego BORu. Będzie to możliwe dopiero dzięki wprowadzonej niedawno ustawie.
Jednak w doniesieniach medialnych ciągle czytamy o tym, że osoby chroniące najważniejsze osoby w Państwie są niedostatecznie wyszkolone i słabo wynagradzanie.
W związku z powyższym chciałam prosić o odpowiedzi na następujące pytania:
1. Jaka wygląda struktura wynagrodzeń w Służbie Ochrony Państwa?
2. Czy poza wynagrodzeniem zasadniczym funkcjonariusze otrzymują dodatkowe wynagrodzenie i z jakiego tytułu?
3. Jak wygląda struktura zatrudnienia w SOP jeżeli chodzi o doświadczenie?
Z poważaniem
Poseł Małgorzata Zwiercan
W dniu 30 marca 2018 roku Poseł Małgorzata Zwiercan otrzymała odpowiedź na swoją interpelację w sprawie pracowników Służby Ochrony Państwa.
Pod koniec 2015 roku kierownictwo Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji podjęło decyzję o przeprowadzeniu w ówczesnym Biurze Ochrony Rządu (BOR) audytu, który ujawnił ogromną skalę zaniedbań i zaniechań przede wszystkim w zakresie niedofinansowania budżetu formacji. Środki na funkcjonowanie BOR były pozyskiwane doraźnie i nie pozwalały na planowanie inwestycji. Powyższa analiza funkcjonowania BOR wykazała konieczność wdrożenia kompleksowej zmiany eliminującej błędy w dotychczasowym działaniu.
Rząd Prawa i Sprawiedliwości systematycznie zwiększał budżet BOR, w 2016 roku wyniósł on 208,9 mln zł, zaś w 2017 roku – prawie 233 mln zł. Natomiast budżet Służby Ochrony Państwa (SOP)
na 2018 rok wynosi ponad 237 mln zł. Formacja jest też objęta Programem Modernizacji Służb Mundurowych i do 2020 roku otrzyma ponad 100 mln zł dodatkowych środków na nowoczesny sprzęt, inwestycje i podwyżki.
Odnosząc się w sposób szczegółowy do pytań Pani Poseł uprzejmie informuję, że zgodnie z art. 162 ust. 1 ustawy z dnia 8 grudnia 2017 r. o Służbie Ochrony Państwa (Dz. U. z 2018 r. poz. 138), zwanej dalej „ustawą”, uposażenie funkcjonariusza Służby Ochrony Państwa składa się z uposażenia zasadniczego oraz dodatków o charakterze stałym. Stawki uposażenia zasadniczego zostały uregulowane w rozporządzeniu Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 6 lutego 2018 r. w sprawie stawek uposażenia zasadniczego funkcjonariuszy Służby Ochrony Państwa (Dz. U. poz. 323), wydanym na podstawie art. 163 ust. 2 ustawy.
Natomiast stosownie do art. 162 ust. 2 ustawy dodatkami o charakterze stałym są:
- dodatek specjalny, którego wysokość wynosi do 50% uposażenia zasadniczego, jednak nie mniej niż 1%, i jest uzależniona od stopnia trudności, złożoności i sposobu realizacji zadań wykonywanych przez funkcjonariusza, efektów pracy funkcjonariusza oraz opinii służbowej poprzedzającej ustalenie wysokości dodatku specjalnego (art. 162 ust. 3 ustawy). Dodatkowo, jeżeli opinia służbowa zawiera ogólną ocenę bardzo dobrą albo wzorową, wysokość dodatku specjalnego nie może być niższa niż 5% uposażenia zasadniczego (art. 162 ust. 4 ustawy);
- dodatek uzasadniony szczególnymi kwalifikacjami, warunkami lub miejscem pełnienia służby, którego wysokość wynosi do 20% uposażenia zasadniczego (art. 162 ust. 5 ustawy), a okoliczności uzasadniające jego podwyższanie, obniżanie i cofanie uregulowano w rozporządzeniu Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 9 lutego 2018 r. w sprawie dodatku przyznawanego funkcjonariuszowi Służby Ochrony Państwa uzasadnionego szczególnymi kwalifikacjami, warunkami lub miejscem pełnienia służby (Dz. U. poz. 346), wydanym na podstawie 162 ust. 13 ustawy.
Ponadto zgodnie z art. 172 ust. 1 ustawy poza uposażeniem wskazanym powyżej funkcjonariuszowi SOP przysługują następujące należności pieniężne:
- należności za podróże służbowe i należności przysługujące z tytułu delegowania do czasowego pełnienia służby w innej miejscowości albo związane z wykonywaniem ochrony placówek zagranicznych Rzeczypospolitej Polskiej, których katalog określono w art. 172 ust. 3 ustawy, tj.:
- dieta stanowiąca ekwiwalent pieniężny na pokrycie zwiększonych kosztów wyżywienia w czasie podróży służbowej,
- zwrot kosztów przejazdów na trasie od stałego miejsca pełnienia służby lub zamieszkania
do miejsca stanowiącego cel podróży służbowej i z powrotem oraz zwrot kosztów noclegów bądź ryczałt za nocleg, - diety za czas przejazdu do nowego miejsca pełnienia służby,
- zwrot kosztów przejazdu do miejsca delegowania,
- zwrot innych uzasadnionych kosztów określonych przez przełożonego;
- świadczenia związane z wykonywaniem ochrony placówek zagranicznych Rzeczypospolitej Polskiej;
- należności związane ze zwolnieniem ze służby:
- w przypadku zwolnienia ze służby stałej – odprawa, w zależności od czasu pełnionej służby, w wysokości od trzymiesięcznego do wysokości sześciomiesięcznego uposażenia zasadniczego, wraz z dodatkami o charakterze stałym, w wysokości średniej tych dodatków z ostatnich 12 miesięcy, należnego na ostatnio zajmowanym stanowisku służbowym, przy czym okres służby przekraczający 6 miesięcy liczy się jako pełny rok (art. 187 ust. 1-2 ustawy),
- w przypadku zwolnienia ze służby przygotowawczej – odprawa w wysokości jednomiesięcznego uposażenia zasadniczego wraz z dodatkami o charakterze stałym, w wysokości średniej tych dodatków z ostatnich 12 miesięcy, należnego na ostatnio zajmowanym stanowisku służbowym (art. 187 ust. 3 ustawy),
- w przypadku zwolnienia ze służby stałej – uposażenie zasadnicze wraz z dodatkami o charakterze stałym, w wysokości średniej tych dodatków z ostatnich 12 miesięcy, należne na ostatnio zajmowanym stanowisku służbowym, co miesiąc przez okres roku po zwolnieniu ze służby (art. 188 ust. 1 pkt 1 i ust. 3 ustawy),
- ekwiwalent pieniężny za urlop wypoczynkowy niewykorzystany w roku zwolnienia ze służby oraz za urlopy zaległe (art. 188 ust. 1 pkt 2 ustawy);
- nagrody jubileuszowe – po 20, 25, 30 i 35 latach służby w wysokości odpowiednio 75%, 100%, 150% i 200% miesięcznego uposażenia zasadniczego wraz z dodatkami o charakterze stałym,
w wysokości średniej tych dodatków z ostatnich 12 miesięcy (art. 175 ust. 1 ustawy); - nagroda roczna w wysokości 1/12 uposażenia otrzymanego w roku kalendarzowym, za który nagroda przysługuje (art. 174 ust. 1 ustawy).
Ponadto Rząd Prawa i Sprawiedliwości podjął działania zmierzające do uregulowania ogromnych, narosłych przez wiele lat zaległości finansowych wobec funkcjonariuszy BOR, związanych z należnościami określonymi w art. 83 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 16 marca 2001 r. o Biurze Ochrony Rządu (Dz. U. z 2017 r. poz. 985, z późn. zm. – akt archiwalny), dotyczącymi wypłacenia ekwiwalentu pieniężnego w zamian za rezygnację z lokalu mieszkalnego. Z tego tytułu w 2015 roku wypłacono funkcjonariuszom formacji kwotę 15 190 784,00 zł, natomiast w 2017 roku – 392 556 246,99 zł.
Natomiast struktura zatrudnienia w SOP pod względem posiadanego doświadczenia oraz średniego stażu służby, z podziałem na poszczególne korpusy kształtuje się następująco:
- korpus oficerów – średni staż służby wynosi 20 lat;
- korpus chorążych – średni staż służby wynosi 18 lat;
- korpus podoficerów – średni staż służby wynosi 9 lat;
- korpus szeregowych – średni staż służby wynosi 1 rok.
Wymagania jakie funkcjonariusz SOP musi spełniać, aby zostać wyznaczony na stanowisko służbowe oraz przypadki, w których wymagania te mogą być obniżone zostały określone w rozporządzeniu Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 27 lutego 2018 r. w sprawie wymagań wobec funkcjonariusza Służby Ochrony Państwa na stanowisku kierownika komórki organizacyjnej lub innym stanowisku służbowym (Dz. U. poz. 471), wydanym na podstawie art. 73 ust. 2 ustawy.
Z poważaniem
MINISTER
SPRAW WEWNĘTRZNYCH i ADMINISTRACJI
z up. Jarosław Zieliński
Sekretarz Stanu